بررسی عوامل مؤثر بر مهاجرت نیروی انسانی در حوزه سلامت در سال 1401 مقاله

زمینه و هدف: مهاجرت نیروی انسانی یکی از تهدیدهای جدی نظام سلامت در کشور محسوب می‌‌شود که در سالیان اخیر رشد چشم‌گیری داشته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مهاجرت و فعالیت نیروی انسانی در حوزه سلامت در سال 1400 می‌‌باشد. روش: مطالعه حاضر از نوع مقطعی توصیفی بوده که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه این پژوهش تمامی دانشجویان، اعضای هیئت علمی، کارکنان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بودند. نمونه پژوهش شامل 360 نفر از دانشجویان، شاغلان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌‌های علوم پزشکی کشور بودند که به روش نمونه‌‌گیری غیراحتمالی و آسان وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه استانداردی بود که روایی و پایایی آن توسط تعدادی از استادان خبره و متخصص در حوزه سلامت مورد ارزیابی و تایید قرار ‌گرفت. یافته‌ها: از مجموع 360 شرکت‌کننده، 170 نفر دانشجو و 190 نفر فارغ‌التحصیل یا شاغل در دانشگاه‌های علوم پزشکی بودند. 195 نفر از شرکت‌کنندگان زن (2/54) و 165 نفر مرد (8/45) بودند. مقاطع تحصیلی کاردانی و کارشناسی (118 نفر)، دکترای تخصصی (87 نفر) و دکترای حرفه‌ای (77 نفر) بیشترین سهم و رشته‌های پزشکی (89 نفر) و پیراپزشکی (76 نفر) بیشترین میزان مشارکت را داشتند. 189 نفر (5/52 درصد) از افراد شرکت‌کننده تمایل زیاد و بسیار زیاد به مهاجرت داشتند. 135 نفر ( 5/37 درصد) از افراد شرکت‌کننده حتی تمایل به کار در مشاغل غیرتخصصی و پایین‌‌تر در خارج از کشور داشتند. 108 نفر (30 درصد) برنامه زمانی مشخصی برای مهاجرت داشتند. تنها 65 نفر (18 درصد) از افراد، تمایل به برگشت پس از مهاجرت داشتند. عوامل اقتصادی، مدیریتی و رفاه اجتماعی به‌عنوان مهمترین عوامل تاثیرگذار بر مهاجرت دانشجویان و شاغلان حوزه سلامت شناسایی شدند. نتیجه‌گیری: میل به مهاجرت در بین دانشجویان و شاغلان حوزه سلامت بسیار پررنگ بوده و بسیاری از افراد شرکت‌کننده به دلیل مسائل اقتصادی، اجتماعی تصمیم به مهاجرت دارند. حل مسئله مهاجرت نیازمند عزم جدی، همه جانبه و طولانی مدت به مسئله مدیریت نخبگان، انجام اصلاحات ساختاری و قانون‌گذاری، شایسته‌سالاری و افزایش امید در جامعه دانشگاهی است.

Background: Health workforce migration is one of the serious threats to the health system in Iran, which has grown significantly in recent years. The aim of the current research is to investigate factors associated with the emigration of human resources in the field of health in the year 2022. Methods: This is a cross-sectional descriptive study conducted using a survey method. The study population included students, faculty members, staff, and graduates of the Iranian universities of medical sciences. The study sample included 360 participants from medical universities involved by a non-probability, convenient sampling method. The data collection tool was a standard questionnaire whose validity and reliability were evaluated and confirmed by a number of expert professors and experts in the field of health. Results: Out of a total of 360 participants, 170 were students and 190 were graduates or working in medical universities. 195 participants were female (54/2) and 165 were male (45/8). Associate and Bachelor’s degrees (n=118), Ph.D. (n=87), and general medical practitioner (n=77) had the largest share in the studied sample. The fields of medicine (n=89) and paramedicine (n=76) had the highest participation rate. 189 (52.5%) of the participants had a great desire to emigrate. 135 people (37.5%) of the participants even thought of working in non-specialized and lower jobs abroad. 108 people (30 %) planned to migrate or took practical action and had a definite schedule for emigration. Only 65 (18%) of the participants had the desire to return after emigration. Economic, managerial, and social welfare factors were identified as the most important factors associated with the emigration of the health workforce. Conclusion: The desire to emigrate is very strong among students and health professionals, and many participants decide to emigrate due to economic and social issues. Solving the emigration problem requires a serious, comprehensive, and long-term commitment to the issue of elite management, structural and legislative reforms, meritocracy, and increasing hope in the academic community.