چکیده:
امروزه اقتصاد نوآوری بر پایۀ دانش، بهعنوان عامل مهم و حیاتی، بهمنظور ایجاد ارزش و مزیتِ رقابتیِ پایدار، موردِتوجه کسبوکارها قرار گرفته است. لذا، هدف این پژوهش کاربردی، شناسایی و رتبهبندی عوامل کلیدی مؤثر بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری، در شرکتهای دانشبنیان فناوری اطلاعات است. روش پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا در بخش کیفی، براساس مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش در ایران و جهان، و همچنین مصاحبه با 12 نفر از خبرگان در حوزۀ فناوری اطلاعات، که به روش گلولۀ برفی انتخاب شدند، مهمترین شاخصها، با استفاده از نرمافزار MAXQDA استخراج شدند و سپس، در بخش کمی، براساس شاخصهای بهدستآمده از بخش کیفی، پرسشنامهای طراحی شد و در اختیار 103 نفر از سیاستگذاران، ناظران و فعالان کسبوکارهای حوزۀ فناوری اطلاعات قرار گرفت که بهصورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. روایی پرسشنامه مطابق با نظر خبرگان تأیید شده است. پایایی پرسشنامه، تحلیل عاملهای استخراج شده و نیز اعتبارسنجی مدل بهدست آمده از مرحلۀ کیفی پژوهش، با استفاده از نرمافزار SMART PLS انجام شد. درنهایت، مدل نهایی پژوهش با 22 مؤلفه در 7 عامل تأیید شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هر 7 عامل، تأثیر معناداری بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری دارند. برایناساس، ابعاد کسب ارزش در بالاترین رتبه قرار گرفت و منابع فناوری اطلاعات، نوآوری در فناوری اطلاعات، فناوری اطلاعات، کسبوکار بازار، اقتصاد نوآوری و امنیت و قوانین، بهترتیب، در رتبههای بعدی اهمیت قرار دارند.
Today, the economy of innovation based on knowledge as an important and vital factor, has attracted the attention of businesses for value acquisition and a sustainable competitive advantage. Therefore, the aim of this research is identifying and ranking the key factors affecting the value acquisition based on the innovation economy in knowledge-based IT (information technology) companies. The study was conducted using mixed method approach. In the qualitative phase, the most important indicators were extracted using MAXQDA software based on the theoretical foundations and literature review, as well as interviews with 12 experts in the IT field, who were selected by the snowball method. Then, in the quantitative phase, a questionnaire was designed based on the indicators and given to 103 policymakers and practitioners in the knowledge-based IT companies, who were purposefully selected. The validity of the questionnaire has been confirmed according to the opinion of experts. The reliability of the questionnaire, the analysis of the extracted factors and the validation of the final research model were investigated using SMART PLS software. Finally, the final research model with 22 indices in 7 factors was confirmed. The results showed that all 7 factors have a significant impact on the value acquisition based on the innovation economy. The factor regarding dimensions of the value acquisition is in the highest rank and then the IT resources, innovation in IT, IT, business and market, the innovation economy, and security and laws are placed in the next ranks, respectively.
خلاصه ماشینی:
لذا سؤال اصلي پژوهش عبارت است از اينکه : عوامل کليـدي مـؤثر بـر کسـب ارزش مبتني بر اقتصاد نوآوري ، در شرکت هاي دانش بنيان فناوري اطلاعات کدام اند؟ ٢.
باتوجـه بـه پـژوهش هـاي داخلـي و خـارجي انجام شده ، ميتوان نتيجه گرفت که پژوهشي با رويکرد داده بنيـاد، کـه بـا ارائـۀ يـک مدل به صورت مشخص ، ابعاد و مؤلفه هاي کسب ارزش مبتني بر اقتصـاد نـوآوري در شرکت هاي دانش بنيان فناوري اطلاعات را مشخص نمايـد، تـاکنون ، وجـود نداشـته است ؛ لذا، پژوهش حاضر از ايـن جنبـه داراي نـوآوري اسـت و نتـايج ايـن پـژوهش ميتواند به دست اندرکاران شرکت هاي دانش بنيان فناوري اطلاعات ، در زمينۀ کسب حداکثري ارزش با در نظر گرفتن شاخص هاي اصلي اقتصاد نوآوري، يعنـي نـوآوري، کارآفريني و دانش بنيان بودن ، ياري رساند.
● رتبه بندي عوامل کليدي (ابعاد) مؤثر بـر کسـب ارزش مبتنـي بـر اقتصـاد نوآوري در شرکت هاي دانش بنيان فناوري اطلاعات ضريب تعيين ، معيار اصلي براي ارزيابي متغيرهاي مکنون درون زاي مـدل سـاختاري است .
نتايج حاصل از تحليل عاملي با معادلات سـاختاري و نـرم افـزار SMART PLS نشان دهندة آن است که ٧عامل و ٢٢ مؤلفه ذيل اين عوامل ، بـر مـدل کسـب ارزش مبتني بر اقتصاد نوآوري در شرکت هاي دانش بنيـان فنـاوري اطلاعـات مـؤثر اسـت .
ازطرفي، در عامل اقتصاد نوآوري، مؤلفۀ نتـايج اقتصـاد نـوآوري، داراي بيشـترين ضريب تعيين است که در اين مؤلفه ، رشد اقتصادي، يادگيري و کسب ارزش ، نتيجـۀ اقتصاد نوآوري اند که براي رسيدن به آن شاخص هـا بايـد، بـه خوشـه هـاي نـوآوري، شبکه هاي همکاري و اقتصاد دانش بنيان توجه ويژه نمود.