چکیده:
امروزه همگام با رشد و تحول در فناوریهای اطّلاعاتی وارتباطی،مصرفگرایی بهعنوان سبک و سیاق خاصی از زندگی معرفی شده و به مراتب مصرف کالاهای خاص و غیر ضروری در جامعه ترویج می شود که این امر، نهایتاً منجر به سیر صعودی رفتارهای مصرفی و گسترش فرهنگ مصرفگرایی می گردد. در این راستا، هدف از انجام پژوهش حاضر نیز بررسی رابطه بین فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی ومصرفگرایی بوده است. در این پژوهش، از تئوری های زیمل، بوردیو، وبلن و گیدنز بهعنوان چارچوب نظری بهره گرفته شده است. روش مطالعه برای جمعآوری دادهها پیمایشی می باشد. جامعه آماری مشتمل بر کلیه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرستان اراک به تعداد ۴۵۰ نفر بوده است که به شیوهی تمام شماری تمامی افراد جامعه مدّ نظر با استفاده از پرسشنامهی محقق ساخته مورد پرسش و سنجش قرار گرفتهاند. ضریب پایایی بهدست آمده برای تمامی متغیرها، بالاتر از ۰/۷ بوده و بهلحاظ آماری مورد تأیید می باشد. مطابق یافته های توصیفی، میانگین حاصل برای متغیر میزان استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برابر با ۴۰/۱۶ و برای متغیر مصرف گرایی ۵۰/۳۲ برآورده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که رابطه خطی بین متغیرهای فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی با سطح معناداری کوچکتر از ۰/۰۵ و با اطمینان ۹۹ درصد از نظر آماری معنادار بوده است. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی حاکی از آن است که متغیرهای میزان استفاده از اینترنت (با ضریب بتای ۰/۱۵۸)، میزان استفاده از تلفن همراه (با ضریب بتای۰/۳۹۰)، میزان استفاده از شبکه های تلویزیونی (با ضریب بتای ۰/۲۹۸) و سن (با ضریب بتای ۰/۱۳۰ـ)، بهترتیب بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته داشته اند. متغیرهای میزان استفاده از اینترنت، میزان استفاده از تلفن همراه، میزان استفاده از شبکه های تلویزیونی و سن، توانستهاند ۲۲ درصد از تغییرات مصرفگرایی را تبیین نمایند. چکیده بلند:مقدّمهامروزه فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با پیامهای اقناعی خود به یکی از ابزارهای نظام اقتصادی سرمایهداری برای یافتن مشتریانی مصرفگرا برای کالاها تبدیل شدهاند. تبلیغات متعدد و متنوّع که توسّط متخصصان روانشناس و سازندگان تیزرهای تبلیغاتی برای داشتن حداکثر تأثیر در مخاطب ساخته شده و برای افراد به نمایش گذاشته می شوند، بهدنبال اقناع افراد برای خرید کالا یا خدمات خاص، تغیر نگرش آنان و انتخاب سبک زندگی خاص کنشگران هستند. کالاهایی که افراد نیازی واقعی به آن نداشته و صرفاً بر اساس ایجاد نیاز کاذبی دست به خرید آن میزنند که این فناوریها باعث آن بودهاند، و این همان تمایزی است که هربرت مارکوزه بین نیازهای واقعی و کاذب انسانها قائل شدونسبت به عاملان ایجاد این نیازهای کاذب هشدار داد (موحد و دیگران، 1389: 9). با توجه به موارد مذکور، پژوهش حاضر با در نظر گرفتن این مسئله که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی بهعنوان یک عامل مهم در زندگی کارکنان شهر اراک است و تقلید و استفاده بیش از حد از آن منجر به مصرف گرایی در بین کارکنان علوم پزشکی شهر اراک میشود، درصدد پاسخگویی به سؤالات زیر میباشد:میزان استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در بین کارکنان علوم پزشکی در چه حدی است؟ میران مصرفگرایی در بین کارکنان علوم پزشکی به چه میزانی است؟ چه رابطهای بین فناوری اطلاعاتی و ارتباطی ومصرفگرایی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اراک وجود دارد؟روش شناسیروش مطالعه در انجام این پژوهش برای بهدست آوردن دادهها پیمایشی است. جامعهی آماری آن را کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرستان اراک به تعداد 450 نفر تشکیل دادهاند که با استفاده از روش تمام شماری کلیّهی افراد جامعهی مدّنظر با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مورد پرسش و سنجش قرار گرفتهاند. همچنین دادههای بهدست آمده با استفاده نرمافزارآماری «SPSS» مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. یافتههابا تأیید ارتباط عناصر اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی، بایستی در پی راهی برای از بین بردن این رابطه بود. چراکه رابطهی حاضر به مادّی شدن انسان، و از خودبیگانگی او منجر میشود. این مسأله به شکل گیری طبقات مختلف اجتماعی و ظهور تمایزاتی منجر میگردد که انسانها را به ورطهی نابودی و تخاصم سوق میدهد. در این میان یافتن راهی برای برهم زدن مناسبات فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی میتواند مفید واقع گردد. نکته نهایی این که تبلیغ کالاهای متنوع و بعضاً غیرکاربردی که صرفاً جنبهی تجملاتی دارند؛ به رقابت ناسالم در مصرف بیشتر کالاهای تجملاتی دامن میزند و نیز مصرف افسار گسیخته کالاهای خارجی، موجب توقف تولید کالاهای مشابه داخلی شده، روند توسعه کشور را با مانع جدی مواجه میکند. آگاه سازی اقشار جامعه در این خصوص از رسالت ها و وظایف محققان و مسئولان ذیربط در کنار رسانه iا است.
Today, along with the growth and development of information and communication technologies, consumerism is introduced as a special style and context of life and the consumption of special and unnecessary goods is promoted in society, which ultimately leads to an upward trend in consumer behaviors and The culture of consumerism is spreading. In this regard, the purpose of this study was to investigate the relationship between information and communication technologies and consumerism. In this research, the theories of Simmel, Bourdieu, Veblen and Giddens have been used as a theoretical framework. The study method for data collection is survey. The statistical population consisted of all the staff of Arak University of Medical Sciences, numbering 450 people, who were interviewed by a researcher-made questionnaire using a researcher-made questionnaire. The obtained reliability coefficient for all variables is higher than 0.7 and is statistically confirmed. According to the descriptive findings, the average result for the variable of information and communication technology use is 40.16 and for the consumerism variable are 50.32. The results of correlation test showed that the linear relationship between the variables of information technologies and communication with consumerism with a significance level of less than 0.05 and with 99% confidence was statistically significant. Also, the results of regression analysis indicate that the variables of Internet usage (with beta coefficient of 0.158), mobile phone usage (with beta coefficient of 0.390), TV network usage (with beta coefficient of 0.298 and age (with beta coefficient of -1/130), respectively, had the greatest effect on the dependent variable. The variables of internet usage, mobile usage, TV usage and age have been able to explain 22% of the changes in consumerism. Long Abstract Introduction Today, information and communication technologies with their persuasive messages have become one of the tools of the capitalist economic system to find consumer-oriented customers for goods. Numerous and varied advertisements displayed to individuals and made by psychologists and creators of advertising teasers to maximize the impact on the audience, seek to persuade people to buy certain goods or services, change their attitudes and choose the specific lifestyle of active people. Goods that people do not really need and buy only on the basis of a false need that these technologies have caused. And this is the same distinction that Herbert Marcuse made between the real and false needs of human beings and warned against the perpetrators of creating these false needs (Movahhed et al., 2010: 9). In view of the above, by considering the information and communication technology as an important factor in the lives of Arak employees which its imitation and overuse leads to consumerism among medical staff in Arak, the present study attempts to answer the following questions: What is the level of use of information and communication technology among medical staff? What is the level of consumerism among medical staff? What is the relationship between information and communication technology and consumerism of Arak University of Medical Sciences staff? Methodology The study method in conducting this research to obtain data is a survey. The statistical population of the research consists of 450 employees of Arak University of Medical Sciences who have been questioned and assessed by using the method of counting all the people in the population through a researcher-made questionnaire. The obtained data were also analyzed using SPSS software. Research Findings By acknowledging the connection between the elements of information and communication with consumerism, there must be a way to eliminate this relationship. Because the present relationship leads to the materialization of mankind, and to his alienation. This issue leads to the formation of different social classes and appears distinctions which leads people to destruction and conflict. In the meantime, finding a way to disrupt the relationship between information technology and communication with consumerism can be helpful. The final point is that, advertising of various and sometimes non-functional goods that have only a luxury aspect, encourages unhealthy competition in the consumption of more luxury goods, as well as the unbridled consumption of foreign goods, which stops the production of similar domestic goods and seriously hinders the country's development process. Informing the society in this regard is the mission and duty of researchers and relevant officials along with the media. reference - Petty, R.E. & Pablo Brinol. “Understanding Social Judgment: Multiple Systems and Processes”, Psychological Inquiry, 17(2006). - Petty.R.E. & J.R. Periester. “Source Attribution And Persuasion: Perceived Honesty as A Determinat of Message Scruiny”, Personality and Social Psychology Bulltien, 21(1995)
خلاصه ماشینی:
مطالعه رابطه بین فناوری های اطّلاعاتی و ارتباطی و مصرف گرایی (مورد مطالعه : کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اراک ) موسی سعادتی ١ ژیلا مشهدی میقانی ٢ علیرضا جهانگیری ٣ سعید نریمانی ٤ چکیده امروزه همگام با رشد و تحول در فناوری های اطّلاعاتی وارتباطی ، مصرف گرایی به عنوان سبک و سیاق خاصی از زندگی معرفی شده و به مراتب مصرف کالاهای خاص و غیر ضروری در جامعه ترویج می شود که این امر، نهایتاً منجر به سیر صعودی رفتارهای مصرفی و گسترش فرهنگ مصرف گرایی می - گردد.
امـروزه بـه دلیل وجـود کالاهـای گونـاگون مصرفی در سطح جامعه از یک سو و سبک های مدرن زندگی از سوی دیگر که بیشـتر حاصل تأثیر رسانه های اطلاعاتی و ارتباطی اسـت ، تغییـر ژرفـی در روابـط اجتمـاعی و نگرش افراد به حیات اجتماعی به وجود آمده است .
مدل نظری پژوهش 320 (به تصویر صفحه رجوع شود)فرضیه های تحقیق با توجه به مباحث نظری و پیشینه تجربی مطرح شده ، فرضیه های تحقیق حاضر به قرار زیر تدوین شده است : فرضیه اصلی به نظر می رسد بین میزان استفاده از فناوری هـای اطّلاعـاتی و ارتبـاطی و مصـرف - گرایی رابطه معنادار وجود دارد.
جدول ٨: نتایج آزمون همبستگی بین متغیرهای اصلی تحقیق (به تصویر صفحه رجوع شود) 327 (به تصویر صفحه رجوع شود) مطابق جدول شماره ٨، یافته های حاصل از آزمـون آمـاری پیرسـون نشـان داد بـین میزان استفاده از تلفن همراه با تمامی ابعاد متغیر مصرف گرایی رابطه ی معنادار و مثبـت وجود دارد و تمامی فرضیه ها در سطح خطای ٠/٠١ تأیید شد.