چکیده:
این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی علل موثر بر ترک تحصیل دختران دورۀ متوسطۀ دوم شهرستان تکاب انجام شد. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دختر دورۀ متوسطۀ دوم شهرستان تکاب به تعداد 100 نفر بودند که در بین سال های تحصیلی 1399-1398 تا 1401-1400 ترک تحصیل کرده اند. پژوهش حاضر از نظر روش، جزو تحقیقات پیمایشی (میدانی) از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده شده است. روایی پرسشنامه پس از بررسی و اعمال اصلاحات توسط اساتید و خبرگان حوزۀ علوم تربیتی تایید شد. پایایی گویه های این پژوهش نیز با توزیع پرسشنامه بین 30 نفر از نمونه های آماری، از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آلفای کرونباخ کل پرسشنامه، برابر با (0/904) به دست آمد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های آماری و بررسی نتایج مطالعه، از تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون بارتلت، KMO، آزمون رتبه ای فریدمن و آزمون تی تک نمونه ای استفاده گردید. یافته ها نشان داد که پنج عامل عمده شامل عوامل مربوط به مدرسه، عوامل اجتماعی، عوامل فردی، عوامل خانوادگی و عوامل اقتصادی، به ترتیب بیشترین تاثیر و همچنین رابطۀ معناداری با ترک تحصیل دختران دورۀ متوسطۀ دوم شهرستان تکاب دارند. کم کاری دانش آموز، دوری از محل تحصیل، فقر اقتصادی، تبعیض در مدارس دخترانه، عدم توجّه به نیازها و مشکلات دختران در جامعه و عدم تناسب نیازها و علایق آنها با محتوای کتب درسی از جمله موارد تاثیرگذار بر ترک تحصیل دانش آموزان دختر هستند که در پنج عامل شناسایی شده جای می گیرند.
خلاصه ماشینی:
جامعه ي آماري پژوهش ، دانش آموزان دختر دورة متوسطۀ دوم شهرستان تکاب به تعداد ١٠٠ نفر بودند که در بين سال هاي تحصيلي ١٣٩٩-١٣٩٨ تا ١٤٠١-١٤٠٠ ترک تحصيل کرده اند.
با توجه به آن چه بيان شد و بنابر نتايج تحقيقات گذشته از جمله (محمدي، ١٣٩٩؛ Dickson ;٢٠٢١ ,Ngamaba et al ٢٠١٦ ,ahin et alS ;٢٠١٨ ,Glass et al ;٢٠١٩ ,Starkey et al ;٢٠٢٠ ,Maina et al)، عوامل فردي، خانوادگي، اقتصادي، اجتماعي و عوامل مربوط به مدرسه ، بيشترين تأثير را در ترک تحصيل دختران نوجوان از مدرسه داشته است .
جامعه ي آماري پژوهش ، دانش آموزان دختر دورة متوسطۀ دوم شهرستان تکاب به تعداد ١٠٠ نفر بود که در بين سال هاي تحصيلي ١٣٩٩-١٣٩٨ تا ١٤٠١-١٤٠٠ ترک تحصيل کرده اند.
علل عمدة مؤثر بر ترک تحصيل دانش آموزان دختر قابل شناسايي ميباشند، نتايج نشان داد که پنج مولفه اصلي شامل ؛ عوامل اقتصادي، عوامل اجتماعي، عوامل فردي، عوامل خانوادگي و عوامل مربوط به مدرسه بر ترک تحصيل دانش آموزان دختر دورة متوسطۀ دوم شهرستان تکاب تأثيرگذار است و با يافته هاي (٢٠٢١) Ngamaba et al، (٢٠٢٠) Dickson Maina et al، شاهمحمدي و بهمني (١٣٩٩)، سپيدنامه و همکاران (١٣٩٥) و اقدسي و زينال فام (١٣٩١) همسو و همچنين ، با يافته هاي غلامپور و آيتي (١٣٩٨) تقريبا همسو ميباشد.
نتايج پژوهش (٢٠٢١) Ngamaba et al نيز نشان داد که دلايل اقتصادي، مرگ والدين و رفتارهاي معلم يا ساير دانش آموزان از علل مؤثر بر ترک تحصيل دختران ميباشد که در مولفه هاي شناسايي شده جاي ميگيرند.