تأثیر مداخله برنامه تدوین شده خانواده درمانی مبتنی بر دلبستگی در بهبود رابطه نوجوانان افسرده و مضطرب با والدینشان مقاله

زمینه: اختلال در روابط اساس و زیربنای اختلال‌های هیجانی است و با توجه به رشد میزان مشکلات خلقی و ارتباطی خانواده‌ها، نگرانی در مورد کیفیت رابطه والد – فرزندی در طول نوجوانی در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. هدف: پژوهش حاضر با در نظر گرفتن اهمیت نقش دلبستگی در رفع مشکلات ارتباطی خانواده‌ها، با هدف بررسی اثربخشی برنامه درمانی تدوین شده بر اساس برنامه خانواده درمانی مبتنی بر دلبستگی (ABFT) در بهبود رابطه بین نوجوانان افسرده و مضطرب با والدین آن‌ها انجام شد. روش: روش اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون ﺑﺎ ﮔﺮوه گواه و پیگیری 6 هفته‌ای ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﮔﺮوﻫﻲ اﺟﺮا گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر 93 نوجوان افسرده و مضطرب مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهرستان رشت در رده سنی 14 تا 18 سال بودند؛ و بر اساس برنامه غربالگری (مصاحبه و اجرای آزمون DASS-21) تعداد 48 نفر انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش بسته آموزشی تدوین‌شده‌ی مداخله دلبستگی محور براساس برنامه (دیاموند و همکاران، 2014) را دریافت کردند. جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد مداخله‌ی به کار رفته باعث تفاوت معنی‌داری در بهبود رابطه بین گروه آزمایش و گواه می‌شود که نشان‌دهنده تأثیر مداخله و برنامه خانواده‌درمانی تدوین شده مبتنی بر دلبستگی، در بهبود بافت ارتباطی بین نوجوانان افسرده و مضطرب و والدین آن‌ها است و اثر این مداخله در مرحله پیگیری نیز بازگشت نداشته و پایدار مانده است. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه بسته آموزشی تدوین شده خانواده درمان مبتنی بر دلبستگی، راهکارهای مفیدی را برای کیفیت رابطه دلبستگی و بهبود بافت ارتباطی بین نوجوانان و والدینشان در اختیار والدین و درمانگران خانواده قرار می‌دهد، می‌توان این برنامه را به‌عنوان یک شیوه‌ی درمانی مؤثر تلقی کرد.

Background: Disturbance in relationships is the basis and foundation of emotional disorders. Due to the growth of mood and communication problems in families, the concern about the quality of the parent-child relationships during adolescence has increased significantly in recent years. Aims: Considering the importance of the role of attachment in solving the communication problems of families, the present study was conducted to investigate the effectiveness of a therapeutic program developed based on attachment and by Iranian culture in improving the relationship between depressed and anxious adolescents and their parents. Methods: This research method was semi-experimental with a pre-test, post-test design with a control group, and a 6-week follow-up using a random selection of group members. The statistical population of the present study was 93 depressed and anxious teenagers visiting Rasht counseling centers in the age group of 14 to 18 years; based on the screening program (interview and implementation of the DASS-21 test), 48 people were selected and randomly replaced in the experimental and control groups. The experimental group received the indigenous program of attachment-based intervention developed by Diamond, Diamond, & Levy (2014). Analysis of variance with repeated measurements was used to analyze the data. Results: The results showed that the intervention used caused a significant difference in the improvement of the relationship between the test group and the control group, which indicates the effect of the intervention and the family therapy program developed based on attachment, in improving the communication context between depressed and anxious teenagers and their parents, and the effect of this The intervention did not return in the follow-up phase and remained stable. Conclusion: Considering that the developed treatment provides useful solutions for the quality of the attachment relationship and improving the communication between teenagers and their parents, this program can be considered an effective treatment method.