چکیده:
مهارتهای زندگی وحل مساله به مجموعهای ازتواناییها گفته میشود که زمینه سازگاری رفتار مثبت و مفید را فراهم میآورد، این توانایی، فرد را قادر میسازد که ضمن پذیرش مسئولیتهای فردی و اجتماعی خود، بدون لطمه زدن به خود و دیگران بتواند به شکل موثری با خواست، انتظارات و مشکلات روزانه در روابط بین فردی روبرو گردد و بدین طریق از گرفتار شدن به آسیبهای رفتاری، روانی و اجتماعی در امان باشد. در طول قرن اخیر شاهد تحولات زیادی در بهداشت و درمان و روابط اجتماعی بودهایم. مسلما درآینده نیز نیازمند تحولات وتغییرات بیشتری خواهیم بود. چون در پنجاه سال گذشته بیماریهای عفونی، مانند فلج کودکان، سرخک و... با رعایت بهداشت کاهش و میزان عمر انسان افزایش یافت. اما متاسفانه، فقر، مشکل مسکن، غذا وآب سالم و سایر نیازهای دیگر افزایش یافته واختلال در محیط زیست و اختلال روانی، اعتیاد، ناهنجاریهای اجتماعی باعث فروپاشی نظام اجتماعی شده است. سازمان بهداشت جهانی (1994) سلامتی را رفاه کامل جسمی-روانی و اجتماعی تعریف میکند و اینکه فرد توانایی سازگاری با محیط بیرون را داشته باشد. داردن، گازدا وگینتر (1996) بیان میدارند که مهارتهای زندگی، برای زندگی اثربخش ضرورت دارد و درتمام دورههای زندگی موردنظر هستند، مجموعه کلی این مهارتهای زندگی براساس رشد موثر در چهاربعد زندگی خانوادگی، تحصیلی، شغلی و اجتماعی میباشند که جهت پیشگیری و درمان اصلاحی به کار گرفته میشوند و مبتنی بریک ساختار تئوریکی هستند که دارای اهداف کلی مشاوره وبهداشت روانی میباشند. اجزای مهارتهای زندگی شامل مهارتهای خودمدیریتی و مهارتهای اجتماعی میباشد. مهارتهای خودمدیریتی فردی شامل توانایی تصمیمگیری و حل مسئله، آگاهی از تاثیرات اجتماعی و مقاومت دربرابر آن، مقابله با اضطراب، خشم وناکامی و تعیین هدف خودرهبری و خودتقویتدهی میباشد. مهارتهای اجتماعی نیز بخشی از مهارتهای زندگی است که شامل برقرای ارتباط اجتماعی، مهارتهای جراتمندی کلامی و غیرکلامی، احترام گذاشتن و افزایش شایستگی اجتماعی کودکان، نوجوانان و جوانان میباشد. مهارت حل مسئله یکی از مهارتهای اساسی زندگی است که به ما این امکان را میدهد تا با برنامهریزی مشخص مشکلاتمان را حل کنیم. مهمترین فایده یادگیری حل مسئله این است که به فرد کمک میکند تا هنگام رویارویی با مشکلات راه حلهای متعدد را جستجو نماید. آنها را بررسی نموده و پس از تجزیه وتحلیل بهترین راه حل را انتخاب کند. مشکلات موجود افراد عمدتا شامل مسائل شخصی، امور روزانه، تحصیلی –شغلی-اجتماعی، ارتباط با دوستان-خانواده، محیط کار ودیگر موقعیتهایی است که به تناسب زندگی و ایفای نقشهای اجتماعی، فرد ناگزیر از مواجهه با آنها است.