چکیده:
زمینه و هدف: تنبیه در نظام اسلامی دارای اهداف، اصول و روشهای ویژهای است که در متون اسلامی تبیین شده است. هدف از این تحقیق، بررسی فصل سیزدهم از آییننامه انضباطی نیروهای مسلح و تعیین میزان انطباقپذیری آن با آیههای قرآن و روایات اسلامی و یافتن خللهای احتمالی است، تا اولاً بستری برای تبیین ضرورت اجرای تنبیه به روش اسلامی و گفتمانسازی درمورد آن فراهم گردد، و ثانیاً باتوجهبه آشکارشدن خلأها و موارد مغفولمانده، گامی درجهت اصلاح و تکمیل آییننامة انضباطی برداشته شود.روش: تحقیق حاضر را با رویکرد کیفی و به روش دادهبنیاد انجام دادیم. بهمنظور استخراج گزارههای موردنظر از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کردیم. برای مطالعه ادبیات تحقیق از نرمافزارهای قرآنی و کتابهای تفسیری شیعه و اهل سنت استفاده کردیم. برای سازماندهی گزارهها از نرمافزار سیتاوی و مکسکیودیای بهره گرفتیم. در فرایند تولید نظریه دادهبنیاد سه نوع کُدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام دادیم و الگوی نهایی تحقیق ترسیم نمودیم.یافتهها: مطالعة تطبیقی آییننامة انضباطی با آموزههای اسلامی نشان داد که در موارد بسیاری قابلیت تطبیق وجود دارد، اما درعینحال مواردی در آییننامه مغفول مانده است که عبارتند از: لزوم تنبیه بجا، بهموقع و بهاندازه؛ لزوم پرهیز از تنبیه بیش ازظرفیت؛ لزوم تنبیه همراه با رفق و نرمی؛ پرهیز از تنبیه خشونتآمیز؛ لزوم تنبیه بهصورت مرحلهای و آغاز از مراتب خفیف و ضعیف و پرهیز از تکرار زودهنگام تنبیه.نتیجهگیری: برای پیشگیری از آسیبهای احتمالی لازم است موارد مغفولمانده در حوزههای آداب و اصول تنبیه در آییننامة انضباطی لحاظ شوند و به تمامی فرماندهان و مدیران در ردههای مختلف ابلاغ شوند.
Punishment in the Islamic system involves special goals, principles and methods which are explained in Islamic sources. This study is intended to review chapter thirteenth of the disciplinary regulations of the Armed Forces and to find out its agreement with the verses of the Qur'an and Islamic traditions, and to find possible gaps. This is for providing a basis for clarifying the necessity of having Islamic punishment, and providing a discourse about it, and secondly, to take a step forward to revise and complete the disciplinary regulations. This is a qualitative research following grounded theory method. In order to reach at the desired propositions, we used the qualitative content analysis method. We used Qur’anic software and Shiite and Sunni commentary books to compile the research literature. Citavi and MAXQDA software were employed to find out the propositions. In the process of establishing grounded theory, three types of open, axial and selective coding were performed, and the final research model was drawn. The results of this study, comparing the disciplinary regulations with Islamic teachings, showed that they have many features in common; yet, some cases have been neglected in the regulation, including the need for appropriate, timely and fitting punishments, the need for avoiding excessive punishment, the necessity of kind and gentle punishment, avoiding violent punishment, the necessity of gradual punishment starting from weak and mild levels and avoiding quick repetition of punishment. It is suggested that for the prevention of possible harms, the neglected cases in the field of etiquette and principles of punishment be added to the disciplinary regulations and notify all commanders and managers in different categories.
خلاصه ماشینی:
انطباق پذيري آيين نامۀ انضباطي نيروهاي مسلح با آيات قرآن کريم و روايات اسلامي محمد عبدالرحيمي حيدر سهرابي چکيده زمينه و هدف : تنبيه در نظام اسلامي داراي اهداف ، اصول و روش هاي ويژه اي است که در متون اسلامي تبيين شده است .
هدف از اين تحقيق ، بررسي فصل سيزدهم از آيين نامه انضباطي نيروهاي مسلح و تعيين ميزان انطباق پذيري آن با آيه هاي قرآن و روايات اسلامي و يافتن خلل هاي احتمالي است ، تا اولا بستري براي تبيين ضرورت اجراي تنيبه به روش اسلامي و گفتمان سازي درمورد آن فراهم گردد، و ثانيا باتوجه به آشکارشدن خلأها و موارد مغفول مانده ، گامي درجهت اصلاح و تکميل آيين نامۀ انضباطي برداشته شود.
براين اساس ، باتوجه به اينکه غفلـت و عدول از اهداف ، اصول و روش هاي تنبيه اسلامي، ميتوان زمينه ساز آسيب هاي متعـددي شـود و به جاي تعمير و بهبود اوضاع ، باعث تخريب و تشديد مشکلات گردد، تحقيق حاضر، به دنبال تعيين ميزان انطباق پذيري آيين نامۀ انضباطي نيروهاي مسـلح بـا آيـات و روايـات ، و تبيـين نقـاط قـوت و خلل هاي احتمالي است تا بدين وسيله اولا بستري براي تبيين ضرورت اجراي تنيبه به روش اسـلامي و گفتمان سازي درمورد آن فراهم گردد و ثانيا باتوجه به آشکارشدن خلأها و مـوارد مغفـول مانـده ، گامي درجهت اصلاح و تکميل آيين نامۀ انضباطي برداشته شود.