معنای زندگی از دیدگاه علامه مصباح یزدی مقاله

معرفت فلسفی بهار 1402 - شماره 79 ، ب (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 23 تا 40 )

کلیدواژه ها: خودکشی هدف زندگی معنای زندگی پوچی عبث علامه مصباح یزدی مصباح‌یزدی خدا کمال انسان قرب الهی ـــــ

چکیده:

چیستی معنای زندگی، یعنی هدفمندی و عبث نبودن حیات، از موضوعاتی است که اندیشه بشری را به خود مشغول داشته است. این مسیله از مسایلی است که شکست در پاسخ بدان موجب پیدایش بحران های فکری و اجتماعی در جوامع مختلف، به ویژه در جوامع غربی شده است. در این راستا، علامه محمدتقی مصباح یزدی، از فلاسفه اسلامی معاصر، چیستی معنای زندگی را به ژرفی کاویده و در نهایت معناداری زندگی را که استعاره از هدف زندگی است، مصداقا با قرب الهی قرین دانسته اند. قرب الهی، یعنی نزدیک شدن به خدا، مقام حقیقی است که در سایه سار اعمال اختیاری در مسیر عبودیت الهی برای انسان حاصل می شود. این مقاله، پس از طرح مسیله و مفهوم شناسی معنای زندگی و اشاره به نگرش ها و چالش هایی که در این باره وجود دارد، به نقد و بررسی آنها به نحو تطبیقی می پردازد و در ادامه، دیدگاه آیت الله مصباح یزدی را باره معنای زندگی تبیین کرده و ارتباط آن را با قرب الهی تشریح می کند.

خلاصه ماشینی:

حال بايد در اين‌باره بحث کنيم که آيا زندگي داراي هدف متعالي است يا نه؟ و اگر داراي هدف متعالي است، آن هدف متعالي کدام است؟ در پاسخ به اين پرسش، نظريات مختلفي ارائه شده است؛ ولي اين پاسخ نيز وجود دارد که زندگي در صورتي معنادار و هدفمند است که داراي هدف متعالي باشد که وجه تعالي آن با خداي متعال پيوند دارد، چراکه کل هستي ‌انساني، به دليل اينکه هستي امکاني است، في‌حد ذاته فاقد استقلال وجودي است. براين‌اساس استاد «يافت فقر وجودي» در خويشتن را ملازم با «يافت کمال» در کامل مطلق دانسته‌اند که يافتن چنين فقري در خويشتن با گام‌سپاري در مدارج کمال مساوق است و انسان تنها از اين طريق به قرب الهي مي‌رسد و قرب الهي حقيقتي است که راه رسيدن به آن عبادت است (مصباح یزدی، 1382الف، ص 49ـ68) پس بين بنده و خدا رابطه‌اي الهي وجود دارد که بنده بايد براي درک اين رابطه وجودي، سلوک معنوي داشته باشد (مصباح يزدي، 1382ب، ص 137ـ179)، ولي حرکت در مسير درک عظمت الهي و پيدايش حالت خشيت در آدمي در اثر درک دو طرف معادله، يعني درک عظمت بي‌نهايت الهي و فهم فقر و نياز ذاتي خود، به‌ويژه طرف مربوط به بنده، حاصل مي‌شود (همان، ص 176). اما علم حقيقي که موجب قرب حقيقي به خداوند است، تنها زماني حاصل مي‌شود که بنده خود را عين ارتباط با خداوند بيابد؛ زيرا تکامل روح رهايي از تيرگي و رسيدن به مرحله يافتن چنين امري به علم حضوري است و اين همان چيزي است که «قرب الي الله» نام دارد؛ زيرا آدمي هرچه فقر ذاتي خودش را بهتر درک کند و بيابد هرچه دارد از خداي متعال است، کامل‌تر خواهد شد و اين از عجائب خلقت است و معمايي است که حلّ آن آسان نيست.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود