چکیده:
هدف کلی از پژوهش حاضر، بررسی و توصیف گروه نقشی نمود، در لری خرمآبادی بر اساس برنامۀ کمینهگرا بوده است. باتوجهبه اینکه تاکنون بررسی زبانشناختی نحوی در این زمینه انجام نشده بود، این پژوهش تطابق بین نظریۀ بهکاررفته در تحقیق و دادههای گویش لری خرمآبادی را نشان داد. شیوۀ این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده است. در این پژوهش، بنا بر اصول نظریۀ زایشی، توصیف دقیق و یکدستی از ساختارهای دارای نمود ارائه شده و در سایة مباحث نظری، این دسته از ساختارها تحلیل شدهاند. در بررسی دادههای لازم برای انجام این پژوهش، نگارنده نیز شمّ زبانی خود را مبنای تعیین خوشساختی و بدساختی جملات قرار داده و از عملیاتهای حرکت، ادغام و مطابقه نیز کمک گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشانگر آن بودند که در گویش لری خرمآبادی گروه نمود بهصورت نمود دستوری و نمود واژگانی نمایانده میشود. نمود دستوری نیز در این زبان به دو دستۀ کامل و ناقص تقسیم میشود. نمود کامل در زمانهای گذشتۀ ساده، ماضی نقلی و ماضی بعید نشان داده میشود. گروه نمود ناقص میزبان نمودسازهای “dɑr, mɛ-” و نمودساز ناقص “hɑ” بدون مطابقه با شخص و شمار و بهعنوان سازهای مستقل از گروه فعلی معرفی گردیدند. دو نمودساز “hey” (همیشه) و “hæni” (هنوز) نیز بهعنوان نمود واژگانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشانگر آن بودند که این دو نمودساز سبب افزودن معنای اضافی به فعل و ایجاد نمود جدیدی تحتعنوان «نمود تداومی» میشوند.
The purpose of this paper is to investigate aspect in the hierarchy of constructing sentences in the Lori dialect of Khorramabad. This research has been done descriptively and analytically. The present study examined the status of the grammatical and lexical terms of aspect based on the Minimalist Program. Aspect is a grammatical projection that is the closest projector to the verb phrase. It shows the nature of the action of a verb as to its beginning, duration, completion, or repetition. Perfect and imperfect are the main categories of the grammatical aspect. Imperfect aspect hosts the aspect markers: “mɛ” ، “dɑste” and the element aspect maker “hɑ” which is the specific-species form of imperfect aspect in Lori without agreement operations. The aspect markers are placed in the head of an aspect phrase between tense and little verb phrases. “hey” and “hani” are two elements conveying lexical aspect.