چکیده:
رسواییهای مالی مبتنی بر حسابداری ناشی از گزارشهای مالی تقلبی بر بازارهای مالی تأثیر منفی گذاشته و باعث از بین رفتن اعتماد سرمایهگذاران گردیده است. برای ایجاد و حفظ اعتماد در بازارهای مالی بایدکیفیت گزارشگری مالی بهبود یابد و برای افزایش کیفیت گزارشهای مالی نیز باید ریسکهای گزارشگری مالی متقلبانه شناسایی شوند. بر همین اساس، این مطالعه با استفاده از دیدگاه پنج ضلعی تقلب، به بررسی اینکه آیا فشار، فرصت، توجیه، توانایی و غروربا گزارشگری مالی متقلبانه رابطه دارد یا خیر؟ انجام شده است.این مطالعه از اطلاعات 127 شرکت پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران از سال 1395 تا 1400 استفاده نموده است. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش رگرسیون لجستیک نشان داد که فشار ناشی از حاشیه سود ناخالص، رشد فروش و همچنین نسبت بدهی با گزارشگری مالی متقلبانه رابطه معناداری دارد. همچنین نتایج مطالعه رابطه فرصت ناشی از نظارت کارآمد (استقلال هیئت مدیره) و همچنین توجیه ناشی از اظهار نظر حسابرس با گزارشگری مالی متقلبانه را تایید نمود. با این حال، توانایی و غرور فاقد هرگونه رابطه معناداری با گزارشگری مالی متقلبانه بودند.
Accounting-based financial scandals caused by fraudulent financial reports negatively affect the financial markets and cause loss of confidence in investors. Financial reporting quality needs to be improved in order to build and maintain trust in financial markets. To increase the quality of financial reports, fraudulent financial reporting risks should be defined. Accordingly, this study has been conducted using the pentagonal view of fraud to investigate whether pressure, opportunity, rationalization, capability and arrogance affect fraudulent financial reporting.This study used the information of 127 companies admitted to the Tehran Stock Exchange from 2015 to 2020.The results of data analysis using the logistic regression method showed that the pressure from gross profit margin, sales growth and debt ratio affect fraudulent financial reporting.Also, the results confirmed the impact of the opportunity due to efficient supervision (independence of the board of directors) as well as the rationalization due to the auditor's statement on fraudulent financial reporting.However, capability and arrogance have not been able to predict fraudulent financial reporting.
خلاصه ماشینی:
بـر همین اساس ، این مطالعه با استفاده از دیدگاه پنج ضلعی تقلب ، به بررسی این که آیا فشـار، فرصت ، توجیه ، توانایی و غرور با گزارشگری مالی متقلبانه رابطه دارد یا خیـر، انجـام شـده است .
واژه های کلیدی: گزارشگری مالی متقلبانه ، نظریه پنج ضلعی تقلب ، سازمان بورس و اوراق بهادار تهران * استاد حسابداری، دانشگاه شیراز، دانشکده اقتصاد، بخش حسابداری، شیراز، ایران تاریخ دریافت :١٤٠٢/٠٣/١٨ **دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه شیراز، دانشکده اقتصاد، بخش حسابداری، شیراز، ایران تاریخ پذیرش : ١٤٠٢/٠٦/٢٧ مقدمه صورت های مالی سالیانه و سایر اطلاعات ارائه شده از سوی شرکت ها که در دسـترس عموم قـرار دارنـد، درک اسـتفاده کنندگان در رابطـه بـا چگـونگی اداره امـور واحـد هـای تجاری را تقویت میکند.
صورت های مالی نادرسـت هـم شـامل تقلب و هم شامل اشتباهات حسابداری میشود که در بسیاری از شرکت ها رایـج میباشـند کـه در سـال های گذشـته بـا در نظرگیـری بـه تضـاد منـافع ، عملکـرد ضـغیف مـدیریتی و هزینه های بروکراسی افزایش یافته است (پسندیده فرد و همکاران ، ١٣٩٩).
بـر همـین اساس ، این مطالعه تلاش میکند با بسط ادبیات گزارشـگری مـالی متقلبانـه و بـا اسـتفاده از تئوری پنج ضلعی تقلب الگوی جامع تری از عوامل و ریشه های شکل گیری تقلـب را ارائـه نماید تا از طریق شناسایی این عوامل بتوان اقـدامات مـوثرتری جهـت پیشـگیری و کـاهش گزارشگری مالی متقلبانه صورت داد.