چکیده:
پژوهش حاضر با هدف چالشهای فقهی صکوک انتظاری؛ سیری در متون تاریخی فقهی انجام شده است. در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای میباشد. نتایج پژوهش نشان داد از آنجا که اوراق قرضه مبتنی بر قرض با بهره است، از دیدگاه اسلام ربا محسوب شده و حرام است؛ لذا در کشورهای اسلامینمیتوان ازاین اوراق جهت تامین مالی استفاده کرد. برای رفعاین مشکل در ابتدا به انتشار اوراق مشارکت پرداخته شد؛ اما از آنجا کهاین اوراق به پشتوانه یک طرح فیزیکی منتشر میشود و زمانی که شرکتها برای خرید دارایی و تامین نقدینگی دچار مشکل شوند، اوراق مشارکت کاربردی ندارند،متخصصان مالی ابزار مالی جدید را طراحی نمودند.در نهایت با ایجاد بانکداری اسلامی، ابزارهای مالی اسلامییا همان صکوک ایجاد گردید. پژوهش حاضر با هدف چالشهای فقهی صکوک انتظاری؛ سیری در متون تاریخی فقهی انجام شده است. در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای میباشد. نتایج پژوهش نشان داد از آنجا که اوراق قرضه مبتنی بر قرض با بهره است، از دیدگاه اسلام ربا محسوب شده و حرام است؛ لذا در کشورهای اسلامینمیتوان ازاین اوراق جهت تامین مالی استفاده کرد. برای رفعاین مشکل در ابتدا به انتشار اوراق مشارکت پرداخته شد؛ اما از آنجا کهاین اوراق به پشتوانه یک طرح فیزیکی منتشر میشود و زمانی که شرکتها برای خرید دارایی و تامین نقدینگی دچار مشکل شوند، اوراق مشارکت کاربردی ندارند،متخصصان مالی ابزار مالی جدید را طراحی نمودند.در نهایت با ایجاد بانکداری اسلامی، ابزارهای مالی اسلامییا همان صکوک ایجاد گردید.
The present study aims at the jurisprudential challenges of waiting sukuk; Siri has been done in historical jurisprudential texts. In this research, the research method is descriptive-analytical and the method of data collection is library. The results showed that since bonds are based on interest-bearing loans, they are considered usury from the Islamic point of view and are forbidden; Therefore, in Islamic countries, these bonds can not be used for financing. To solve this problem, participation papers were first issued; But because these bonds are issued on the basis of a physical plan, and when companies have difficulty purchasing assets and providing liquidity, the bonds have no practical partnership, financial specialists designed new financial instruments. The same sukuk was created.The present study aims at the jurisprudential challenges of waiting sukuk; Siri has been done in historical jurisprudential texts. In this research, the research method is descriptive-analytical and the method of data collection is library. The results showed that since bonds are based on interest-bearing loans, they are considered usury from the Islamic point of view and are forbidden; Therefore, in Islamic countries, these bonds can not be used for financing. To solve this problem, participation papers were first issued; But because these bonds are issued on the basis of a physical plan, and when companies have difficulty purchasing assets and providing liquidity, the bonds have no practical partnership, financial specialists designed new financial instruments. The same sukuk was created.
خلاصه ماشینی:
کليد واژه : چالش فقهي ، سکوک انتظاري ، اوراق مشارکت ١- مقدمه توسعه کشورهاي اسلامي، رشد اقتصادي دراين کشورها و ناتواني ابزارهاي مالي در تطابق با شريعت ، انديشمندان مسلمان را به فکر طراحي ابزارهاي مالي جديد اسلامي انداخت چرا که تأمين مالي از طريق اوراق بدهي، غالبا مبتني بر سود ثابت يا بهره ميباشد که ، از ديدگاه اسلام ربا محسوب شده و حرام است ؛ لذا در کشورهاي اسلامي نميتوان از اين اوراق جهت تامين مالي استفاده کرد.
به همين دليل و توجه به دستورات اسلامي، امارات متحده عربي هدايت صادرات اوراق بهادار را در طول دوره بين سالهاي ١٩٩٦ تا ٢٠١٢ ميلادي با ارزش صدور حدود ١٥٤,٢ ميليارد ٢٥٩ درهم (٤٢ ميليارد دلار) در دست گرفت ، و پس از آن عربستان سعودي با ٩١,٧٥ ميليارد درهم (٢٥ ميليارد دلار) و قطر با ٥٨,٧٢ ميليارد درهم (١٦ ميليارد دلار) شد و کارشناسان و متخصصان توافق کردند که عملکرد امارات متحده عربي دراين زمينه باعث ميشود که بعنوان يک کانديداي قدرتمند براي هدايت بازار اوراق بهادار اسلامي که يکي از مهمترين ابزارهاي تأمين مالي اسلامياست ، محسوب شود، و اندازه اوراق بهادار مندرج و ذکر شده در بازارهاي دبي در سال ٢٠١٥ به حدود ١٣٥ ميليارد درهم رسيد (ماجد السيد و الهاشمي، ٢٠١٦).