تبیین و بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی و گستردگی فساد اقتصادی با تأکید بر منابع نفت و گاز (رویکردی جدید به پدیده نفرین منابع) مقاله

نفرین منابع طبیعی همواره مورد توجه محققین اقتصادی بوده است. موضوعات این پژوهش ها، حول محورهایی از قبیل تأثیر بر رشد، بهره وری و انگیزه‌های تولید است. اما آن چه کمت ر مورد توجه قرارگرفته است تأثیرات جانبی وفور منابع بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است .این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام شده است. بررسی ارتباط بین گستردگی فساد اقتصادی و وفور منابع طبیعی را بررسی نموده است. برای انجام این تحقیق از آمار مربوط به کشورهای منتخب در حال توسعه در دوره زمانی 2000- 2021 استفاده شده است. اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش شاخص‌های ادراک فساد، صادرات سوخت کشورها و آزادی اقتصادی در دوره زمانی تحقیق بوده که توسط سازمان ملل، سازمان بین‌المللی شفافیت و بنیاد هریتیج منتشر شده است. با استفاده ازروش رگرسیون چند متغیره پنل دیتایی با اثرات تصادفی برای تخمین پارامترهای مدل بدین نتایج رسیده شده است که ارتباط منفی و معنا داری بین شاخص ادراک فساد و شاخص صادرات سوخت کشورهای متخب وجود دارد به‌طوری‌که در فاصله اطمینان 95 درصدی، ضریب برآوردی متغیر مستقل منفی 01/0 است. برای آزادی اقتصادی 07/0 است که مطابق با نتایج سایر تحقیقات در این زمینه است. لذا می‌توان بیان نمود که وفور منابع طبیعی با گستردگی فساد اقتصادی رابطه‌ای مستقیم دارد.

The curse of natural resources is an emerging phenomenon that is of interest to economic researchers. The attention of researchers is about the direct effects of resources on economic factors. The subjects of these researches are around axes such as the impact on growth, productivity, and production incentives. In the research conducted, special attention has been paid to how the abundance of resources affects macroeconomic factors such as the Dutch disease; but what is not considered is the investigation and analysis of the side effects of abundant resources on economic, social, and political indicators. One of the side effects of the abundance of resources can be its effect on the spread of economic corruption. In case of an abundance of natural resources, the potential for widespread corruption is created. This research was done in a descriptive and analytical way. It has investigated the relationship between the extent of economic corruption and the abundance of natural resources. To conduct this research, the statistics of selected developing countries in the period of 2000-2021 have been used. The information used in this research is the indicators of the perception of corruption, fuel export of countries, and economic freedom during the research period, which is from reliable sources such as the United Nations, Transparency International, and the Heritage Foundation. Multivariate panel data regression method with random effects has been used to estimate model parameters. The results of this research show that there is a negative and significant relationship between the corruption perception index and the fuel export index of selected countries, so that in the 95% confidence interval, the estimated coefficient of the independent variable is negative 0.01. For economic freedom, it is 0.07, which is in line with the results of other researches in this field. Therefore, it can be stated that the abundance of natural resources has a direct relationship with the extent of economic corruption.