چکیده:
بررسی در باب این موضوع که سیاست خارجی ج.ا.ا متاثر از چه مدل نظری قرار دارد پاسخهای متعددی به همراه داشته است.نوشتار حاضر در مورد این مسئله این سئوال را طرح نموده است که مدل نظری شکلدهنده به سیاست خارجی ج.ا.ا چیست از چه خصوصیتی برخوردار است و پیامد کاربرد این مدل برای منافع ملی چه بوده است؟در جواب این فرضیه طرح شده است که که مدل شکلدهنده به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نئوکلاسیسیسم جادویی است که ترکیب دو نظریه رئالیسم نئوکلاسیک و رئالیسم جادویی می باشد .در چارچوب این مدل،سیاست خارجی ج.ا.ا هر چند به شدت تحت تاثیر فشارهای سیستمیک است اما به صورت بارزی هم تحت تاثیر چینش قدرت و مبانی قدرت در سطح داخلی قرار دارد . برآیند این موضوع یک سیاست خارجی است که با ابتنا بر موازنه هویتی متاثر از سیطره غالب نوستالوژی اسطورههای شیعی و ایرانی، سبب ساز ظهور بنمایههای فانتزی و درهم ریزی فهم متعارف از روابط علت- معلولی و زمانی و مکانی شده است تا جایی که در بستر دنیای واقعی به دنبال روابط علت و معلولی خاص و عناصر غیرطبیعی باشند.پیامد تبعیت از این الگو هر چند در زمینه بقا حاکمیت نظام ، حفظ تمامیت ارضی و امنیت مضیق مطلوبیت داشته اما در باب امنیت موسع،تعامل خطی و سازنده با جهان اطراف و درک واقعیتهای نظام بینالملل و... دچار محدودیت شده است. در واقع بحرانهای مداوم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در همه دولتها مختلف ریشه در همین فهم جادویی از فشارهای سیستمیک دارد.
The inquiry into the theoretical model that shapes the foreign policy of the Islamic Republic of Iran yields diverse explanations. This paper aims to address the main question of identifying the theoretical model shaping Iran's foreign policy, while also exploring its characteristics and the consequences of its application on national interests. It hypothesized that the model shaping Iran's foreign policy can be described as magical neoclassicism, a combination of neoclassical realism and magical realism. Within this framework, Iran's foreign policy is influenced not only by systemic pressures but also by the configuration and foundations of power at the domestic level. As a result, a foreign policy emerges that is rooted in a balanced identity, influenced by the prevailing nostalgia for Shiite and Iranian myths. This influence gives rise to fantastical themes and challenges the conventional understanding of causal and temporal-spatial relationships. Consequently, there is a propensity to seek certain causal relationships and supernatural elements within the context of the real world. While adherence to this model has proven effective in maintaining the political system, safeguarding territorial integrity, and addressing narrow security concerns, its efficacy is limited in the realm of broader security concerns, linear and constructive engagement with the international community, and a comprehensive understanding of the realities of the international system and other crucial factors. Indeed, the recurring foreign policy crises experienced by the Islamic Republic of Iran, spanning across different governments, can be traced back to this magical understanding of systemic pressures.
خلاصه ماشینی:
تحلیل حاضر هم خود را در دسته مکمل اندیشان می داند و سعی دارد با روشی توصیفی-تبیینی در عین استفاده از نظریه های روابط بین الملل آنها را با نظریه هایی دیگر ترکیب کند تا تحلیلی متناسب با وضعیت خاص سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را ارائه نماید.
ا. ا در این بخش سعی ما بر آن است تا نشان دهیم که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بطن تغییرات ساختاری و سیستمیک به صورت ثابت و غیرپویا عمل کرده و تغییر فشارهای سیستمیک به دلیل سلطه پایدار اصول ، ساختارها، نهادها و بروکراسی در چارچوب یک معنای خاص تفسیر شده است .
اما سیاست خارجی متأثر از نئوکلاسیسیسم جادویی هر چند در عرصه امنیت مضیق و افزایش عمق استراتژیک امنیتی موفق بوده است اما به دلیل ایجاد موازنه بیش از حد در سطح منطقه ای و جهانی با ابتنا بر اصول خویش ، از منظر سایر بازیگران ، به تهدیدی در سطح منطقه ای و بین المللی برای نظم موجود تبدیل شده است و بازیگران عادی این نظم به شدت تمایل به موازنه سازی در تقابل با آن را حس می کنند و در عمل هم چنین موازنه ای در هر دو سطح منطقه ای و بین المللی و گاهی فرامنطقه ای بر علیه جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است .
Foreign policies of Islamic Republic of Iran in Political and International Studies.