چکیده:
اقتصاد گردشگری بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدود کردن منابع درآمدی دارای اقتصادی ناکارآمد هستند. توسعه گردشگری یکی از رویکردهای ایجاد تحول اقتصادی – اجتماعی در مناطق جهان می‌باشد که همواره مورد توجه پژوهشگران و برنامه‌ریزان قرار دارد. مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران دارای مجموعه وسیعی از فرصت‌های گردشگری هستند. منطقه آزاد ارس در استان آذربایجان شرقی به علت دارا بودن آب و هوای معتدل و جاذبه‌های گردشگری متنوع، همه ساله جاذب تعداد کثیری از گردشگران و مسافران می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توسعه گردشگری منطقه آزاد ارس و مناطق پیرامونی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش 75 نفر از ساکنین مناطق پیرامونی و مسئولین و کارشناسان شهری بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون من ویتنی و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده (زیرساخت راه و ارتباطات، دسترسی به آب، دسترسی به اقامتگاه‌ها و مهمان خانه‌ها، زیرساخت گاز، دسترسی به امکانات ورزشی، دسترسی به خدمات غذا و تغذیه، دسترسی به امکانات مناسب ارتباطی، برپایی نمایشگاه‌ها، دسترسی به امکانات مناسب برای اوقات فراغت، حمل و نقل مناسب زمینی و حمل و نقل درون شهری، اطلاع رسانی و تبلیغات مناسب) به ترتیب دارای بالاترین رتبه می‌باشند.
The tourism economy serves as the most effective stimulus for countries grappling with an inefficient economy, often caused by overreliance on a single product or limited income sources. Tourism development stands out as a key strategy for fostering economic and social transformation in regions worldwide, consistently attracting the attention of researchers and planners. Iran’s free and special economic zones offer a wide array of tourism opportunities. One such example is the Aras Free Zone in East Azarbaijan province, which, owing to its temperate climate and diverse tourist attractions, attracts a substantial number of tourists and travelers each year. The statistical population for this research comprised 75 residents of the surrounding areas, as well as city officials and experts. The research data were analyzed using the Mann-Whitney test and Spearman’s correlation coefficient. The results revealed that the following factors (in descending order) have the highest ranks: road and communication infrastructure, access to water, access to residences and guest houses, gas infrastructure, access to sports facilities, access to food and nutrition services, access to suitable communication facilities, setting up exhibitions, access to suitable facilities for leisure, transportation suitable for land and intra-city transportation, and appropriate information and advertising.
(
, 
, 
)
