چکیده:
در دوران پهلوی رابطه افقی طبقات و دولت به رابطه عمودی تغییر پیدا نمود. دولت با دستیابی به منابع مستقل از جامعه سعی در طبقه سازی و تحرکات طبقاتی نمود و بر آن شد تا برای خود پایگاه اجتماعی قدرتمندی به وجود آورد. مقاله پیش رو توصیفی تحلیلی است و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. دولت محمد رضا شاه سعی در کنار زدن طبقات بانفوذ و تاریخی با تأکید بر برنامه های توسعه نمود. این سیاستها در کنار اینکه برای برخی از طبقات فرصت و موقعیت های سیاسی و اقتصادی تازه ای به وجود آورد فرصت و موقعیت طبقات سنتی ایران را محدود نمود. شاه با اصلاحات ارضی؛ و کنار زدن اشراف و خوانین و به حاشیه راندن عنصر دین و کنارگذاشتن روحانیت و توسعه صنعتی به منظور کنار گذاشتن بازار سنتی از تحولات سیاسی – اجتماعی در جامعه ایران نمود و بر ان شد در میان دهقانان، روشنفکران و طبقه سرمایه داری صنعتی پایگاه قدرتمندی ایجاد کند. ولی به دلیل سیاست های متعارض توسعه نتوانست در این امر موفق عمل نماید و به مرور زمان با جابه جایی طبقات؛ خواسته های جدید تر به وجود آمد که با مبانی مشروعیت رژیم محمد رضا شاه متعارض بود و لذا همین عامل باعث سقوط این رژیم شد. این مقاله در پی ارزیابی تأثیر سیاستهای محمد رضاشاه و نقش آن بر روی طبقات اجتماعی می باشد.
During the Pahlavi era, the horizontal relationship between the classes and the government changed to a vertical relationship. By obtaining independent resources from society, the government tried to create classification and class movements and decided to create a strong social base for itself. The following article is descriptive-analytical and has investigated the mentioned topic using the library method. The government of Mohammad Reza Shah tried to sideline the influential and historical classes by emphasizing the development programs. These policies, in addition to creating new opportunities and political and economic situations for some classes, limited the opportunities and positions of the traditional classes of Iran. By initiating the land reforms plan, setting aside the nobles and Khans, marginalizing the element of religion and the clergy, and prioritizing industrial development, Shah tried to set aside the traditional market from political-social developments in Iranian society and decided to create a strong base among the peasants, intellectuals and the industrial capitalist class. But due to conflicting development policies, he could not succeed in this matter, and over time, with the shift of classes, newer demands arose that contradicted the legitimacy of the regime of Mohammad Reza Shah, and therefore, this factor caused the fall of this regime. This article seeks to evaluate the impact of Mohammad Reza Shah's policies and their role on social classes.
(
, 
, 
)
