چکیده:
کشورهای مختلف برای دستیابی به توسعه از اقتصاد سیاسی متفاوتی از جمله اقتصاد بازار آزاد یا رویکرد دولتی و بازتوزیعی بهره می گیرند. براساس الگوی نظری نورث، جوامع در حال توسعه جهت دستیابی به توسعه دو نوع نظم محدود و نظم باز پیش رو دارند. در نظم محدود شخصی گرایی، درگیری و رانت نامولد و در نظم باز روابط غیر شخصی، ائتلاف و رانت مولد مهم هستند. در این مدل نظری، اتکا به ظرفیت بومی بجای الگوبرداری از بیرون مهم است. در این پژوهش، انطباق سیاست‌های توسعه‌ای دولت نهم و دهم در حوزه‌های اقتصادی وسیاسی با این نظریه می‌باشد. هدف دیگر، استفاده از این نظریه برای مطالعه توسعه در ایران و یافتن راه‌کارهای مناسب جهت برون رفت از مشکلات ناکارآمدی می‌باشد. چون این نظریه ، نظریه‌ای آزموده شده در دستیابی به توسعه کشورهای شرق آسیا بوده است. یافته ها و نتایج حاصل از بکارگیری روش توصیفی- تحلیلی در این پژوهش حاکی از آن است ساخت نظم دسترسی محدود در دولت های مذکور، به همراه ماهیت ساخت دولت رانتی و سیاست-گذاری اقتصادی در راستای ایجاد منفعت برای فرادستان و الیت حاکم ، مخدوش کردن فضای رقابتی به نفع گروه خاص پیروان قدرت ، منجر به عدم توفیق دولت در دستیابی به توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی گردید. همچنین از عوامل دیگر می توان به نگاه شخصی و نبود ائتلاف و وجود مناسبات رانتی از نوع رانت نامولد اشاره کرد. به علاوه این دولت نتوانسته با تغییر مسیر نهادی تاریخی و بهبود کیفیت نهادی مورد نظر نورث، از ساختار رانتیریسم رهایی یابد.
Different countries use different political economy to achieve development, including free market economy or government and redistribution approach. In this research, the adaptation of the development policies of the 9th and 10th governments in economic and political fields is with this theory. Another goal is to use this theory to study the development in Iran and find suitable solutions to overcome inefficiency problems. Because this theory has been tested in achieving the development of East Asian countries.The findings and results of using the descriptive-analytical method in this research indicate that the construction of the limited access order in the mentioned governments, along with the nature of the construction of the rentier government and economic policy in order to create benefits for the Faradistan and the ruling elite, distort The competitive atmosphere in favor of a certain group of followers of power led to the failure of the government to achieve economic development and social justice. Also, among other factors, we can mention the personal view and the lack of coalition and the existence of rentier relations of the type of unproductive rent. In addition, this government has not been able to get rid of the structure of rentierism by changing the historical institutional path and improving the institutional quality desired by North.
(
, 
, 
)
