چکیده:
با توجّه به آیات قرآن و منابع شیعه و اهل سنت، صحابه رسول خدا$ جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند. ازاینرو کوچکترین بی احترامی نسبت به آنها مورد نکوهش می باشد. برخی از عالمان مسلمان، سبّ صحابه را سبب کفر دانسته اند. ابن تیمیه، عالم حنبلیمذهب و اندیشمند تأثیرگذار سلفی، تقسیمی را در این باره ارائه کرده و در برخی از اقسام آن به کفر سابّ صحابه اعتقاد دارد. در نوشتار حاضر، سخنان و ادله وی بررسی شده و چندین اشکال بر او مطرح و اثبات شده که سخنان و دلائل ابن تیمیه با روایات و سیره نبوی$ و عملکرد صحابه، همخوانی ندارد. درنتیجه، اصل سب، آن هم سبّ صحابه رسول خدا$ مورد نکوهش آموزه های اسلامی است؛ اما به هیچ وجه، سبب جواز تکفیر سب کننده نمی باشد.
According to Holy Quran and Shia and Sunni Hadith sources, the holy Prophet has a special status and therefore any insult to him is denounced. Some Muslim scholars have considered cursing on the companions of the Holy prophet as blasphemy. Ibn Taymiyyah as a famous Hanbali scholar, who has a great influence in Salafi thought, provided a special division on this issue, believing that some kinds of cursing companions will lead to blasphemy. In this research, in an analytical- descriptive method, his claims are studied and several problems are posed for this theory. The result is that his claims are not compatible with the narrations and the conducts of the Holy prophet and his companions. At the end, we can say that cursing, especially cursing the companions of the Holy prophet is condemned in all Islamic denominations, but this does not mean that we must accuse Muslims of heresy and consider them outside the realm of religion.
خلاصه ماشینی:
ً فایده مهم این پژوهش ایـن اسـت کـه اولا: دیـدگاه گـروه هـای سـلفی تکفیـری مـورد بررسی قرار میگیرد که چه مقدار با نظرات ابن تیمیه انطباق دارد؟ ثانی ا: عبارات و سـخنان ابن تیمیه نیز بررسی میشود که آیا با آموزه هـای اسـلامی مطابقـت دارد یـا بـا آیـات قـرآن ، روایات و سیره نبویص زندگانی صحابه و عبارات عالمان و حدیث شناسان بـزرگ اهـل - سنت ناهماهنگ و غیرمنطبق است ؟ در برخی منابع ، حکم سبّ صحابه مورد بررسی قرار گرفته است .
برخـی از آنها به این شرح است : اشکال اول : تکفیر، مخالف روایات و سیره نبوی ص ً با مراجعه به منابع حدیثی اهل سنت مشاهده میشود که اولا: در تمام روایاتی که از پیـامبر گرامی اسلام ص درباره مسئله سبّ صحابه ذکر شده است ، آن حضرت عمدتًا بـا صـیغه نهی یا با لعنت فرستادن ، در صدد ممانعت از سب کردن صحابه برآمده اند و در هیچ یـک از آنها حتی اشاره ای به تکفیر سب کننده نشـده اسـت .
اشکال دوم : تحریم ، بدون تکفیر، برداشت حدیث شناسان اهـل سـنت از روایـات نهی از سبّ صحابه نکته قابل توّجه این است که عالمان حدیث شناس اهل سنت نیز که روایـات مـذکور را نقـل ِ میکنند به هیچ وجه برداشت تکفیر نکرده اند، بلکه آنها هم فقط نهی را استفاده کرده انـد.