چکیده:
پس از آنکه شهرت بیدل دهلوی و سبک نویسندگی و شاعری وی
در ابتدای قرن سیزدهم هجری قمری در ماوراءالنهر پیچید و نویسندگان و
شاعران این منطقه پیروی از ب یدل را در شعر و نثر برای اثبات توانایی خود
در عرصۀ ادبیات آغاز کردند، جریان بیدل گرایی در این منطقه با تقلید از
فرم و اندیشۀ این شاعر بزرگ رواج گرفت و پس از خروج از دایرة
خواص و ورود به مدارس و مکاتب این شهرها، به یکی از
دل مشغولی های هر روزینۀ عوام نیز ت بدیل شد . در این مقاله، پس از یک
مقدمه در علل اقبال مردم به آثار و افکار بیدل در آسیای میانه، تحلیل
اجتماعی و وابستگی طبقاتی خطاطان، تدوین گران و ناشران، به نقش این
آثار در حفظ هویت فرهنگ و تمدن اسلامی – ایرانی، در دوران آغازین
حضور امپراتوری روسیه در منطق ه اشاره خواهد شد . در پایان، فهرست 54
نسخۀ چاپی آثار بیدل در طول 34 سال فعالیت چاپخانه های سنگی این
منطقه (13011-1335ق/ 1883- 1916م )
ادبیات تاجیک، ماوراء النّهر قرن نوزدهم و بیستم، بیدل دهلوی، ازبکستان، نسخه های چاپ سنگی.