چکیده:
سیاست خارجی ایران در دوران بعد از پیروزی انقلاب ایران، بهگونه مشهودی، تحت تأثیر رویکردهای سیاسی و نگرش امام خمینی قرار گرفته است.
بررسی رویکردهای امام خمینی(ره) در این زمینه نشان میدهد که ایشان نمادهای قدرت سیاسی را به عنوان ضرورت اجتنابناپذیر کشور میدانست؛
چنانکه رویکردهای استراتژیک و سیره عملی ایشان را میتوان به عنوان زیربنای سیاست خارجی ایران در دهه اول انقلاب اسلامی دانست.
مؤلف بر طبق چنین شاخصهایی، تلاش خواهد کرد، الگوی رفتاری امام خمینی را در حوزه سیاست خارجی و براساس نمادهایی از رئالیسم سیاسی
مورد بررسی قرار دهد؛ در این راستا، سیاست خارجی ایران در دوران امام خمینی به عنوان متغیر وابسته محسوب میشود، در حالی که رویکرد رئالیستی در
نگرش و رفتار امام خمینی را میتوان به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفت. بنابراین فرضیه مقاله حاضر بر این امر تأکید دارد که سیاست خارجی ایران در
دهه اول انقلاب تحت تأثیر رویکرد رئالیستی امام خمینی قرار داشت.
خلاصه ماشینی:
"بررسی رویکردهای امام خمینی(ره) در این زمینه نشان میدهد که ایشان نمادهای قدرت سیاسی را به عنوان ضرورت اجتنابناپذیر کشور میدانست؛ چنانکه رویکردهای استراتژیک و سیره عملی ایشان را میتوان به عنوان زیربنای سیاست خارجی ایران در دهه اول انقلاب اسلامی دانست.
بنابراین، فرضیه مقاله موجود بر این امر تأکید دارد که سیاست خارجی ایران در دهه اولیه انقلاب تحت تأثیر رویکرد رئالیستی امام خمینی قدسسره قرار داشت.
(2) رویکرد یاد شده بیانگر آن است که امام خمینی قدسسره بر وضعیت آنارشی تاکید داشت و در چنین شرایطی، کشورها به ویژه جمهوری اسلامی ایران ـ وظیفه دارند امنیت خود را از طریق تولید قدرت تأمین کنند.
واسکوئز تلاش دارد ضمن پذیرش نقش قدرتهای بزرگ در سیاست بین الملل، شرایطی را تبیین کند که براساس آن تولید قدرت نه تنها بهعنوان ضرورت رفتاری قدرتهای بزرگ مورد تأکید قرار میگیرد؛ بلکه کشورهای کوچک نیز نیازمند چنین ابزارهایی برای حفظ حداقل استقلال سیاسی خود باشند.
امام خمینی قدسسره براساس رویکرد استقلالگرای خود تلاش داشت قدرت را به عنوان ابزاری برای استقلال و امنیت ملی ایران در دولت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قرار دهد.
تاریخی نگری امام را باید ذکر حوادث و روندهایی که کشورهای اسلامی در برخورد با تهدیدات بین المللی با آن روبه رو گردیدهاند، و بیان شرایطی که نظام بینالملل علیه واحدهای منطقهای ـ به ویژه ایران ـ ایجاد کرده است، دانست در این ارتباط، ایشان ضمن انتقاد از روندهای سیاسی و بینالمللی زمان سلطنت پهلوی، تأکید داشت که تهدیدات میتواند ماهیت سیاسی، فرهنگی یا امنیتی داشته باشد."