چکیده:
توجه به نیازها و خواستههای مصرف کنندگان نخستین گام برای توسعه بازار محصولات
پروبیوتیک است، زیرا شناخت رفتار مصرف کننده و بررسی عوامل موثر بر آن نقش بسیار مهمی در
موفقیت هر سامانه اقتصادی دارد. از این رو، هدف مطالعه حاضر بررسی قصد خرید مواد غذایی
پروبیوتیک در شرایط بحرانی وجود ویروس کرونا و درک خطر ناشی از آن به عنوان یکی از عوامل
تاثیرگذار بر قصد خرید مصرف کننده با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود. بدین منظور،
دادهها و اطلاعات مورد نیاز در سال 1401 از طریق پیمایشهای میدانی و تکمیل پرسشنامه
گردآوری شد. جامعه آماری تحقیق شامل مصرفکنندگان مواد غذایی پروبیوتیک شهرستان دماوند
بود و بر اساس رابطه کوکران، حجم نمونه 187 نفر تعیین شد. برای نمونهگیری و انتخاب افراد در
جامعه، از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای و برای آزمون فرضیهها از آزمون همبستگی
اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان داد که ضرایب همبستگی درک مصرف کنندگان مواد غذایی
پروبیوتیک این شهرستان از خطر ویروس کرونا با نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار درکشده
و ترس پیش بینی شده آنها، به ترتیب، برابر با 330 / 0، 758 / 0، 733 / 0 و 700 / 0 است و نگرش
مصرف کننده با مقدار 560 / 0، درک خطر با مقدار 376 / 0 و ترس پیش بینی شده با مقدار 209 / 0
بیشترین تاثیر را در قصد خرید مواد غذایی پروبیوتیک دارند. بنابراین، با شناساندن مزایای
محصولات پروبیوتیک از طریق رسانههای جمعی، میتوان نگرش افراد را به سمت محصولات
پروبیوتیک تغییر داد؛ همچنین، میتوان با آگاه کردن افراد جامعه از خطر ویروس کرونا، به فرهنگ
سازی در زمینه قرار دادن محصولات پروبیوتیک در سبد مصرفی خانوار پرداخت.
خلاصه ماشینی:
از اين رو، هدف مطالعه حاضر بررسي قصد خريد مواد غذايي پروبيوتيک در شرايط بحراني وجود ويروس کرونا و درک خطر ناشي از آن به عنوان يکي از عوامل تأثيرگذار بر قصد خريد مصرف کننده با استفاده از نظريه رفتار برنامه ريزي شده بود.
نتايج اين مطالعه نشان داد که سودمندي ادراک شده بر نگرش مصرف کننده تأثير مثبت و ريسک ادراک شده بر نگرش مصرف کننده تأثير منفي داشته و قدرت کنترل و باور کنترل از تأثير به سزايي بر کنترل رفتار مصرف کننده برخوردار بوده است همچنين عليزاده زوارم و رجب زاده (٢٠١٧,Alizadeh Zavarm and Rajabzadeh)عوامل مؤثر بر رفتار خريد اينترنتي مشتريان را بررسي کردند و يافته هاي پژوهش تأثير متغيرهاي پيامدهاي مطلوب ،راحتي،صرفه جويي و اعتماد قصد خريد اينترنتي را تأييد کرد و تأثير متغيرهاي هنجارهاي ذهني کنترل رفتار درک شده ،نگرش شخصي و قصد خريد بر رفتار خريد نيز معني دار ارزيابي شد.
افزون بر اين ، شيذا تولقما و همکاران (٢٠١٩,Shaizatulaqma et al) با استفاده از مدل سازي معادلات ساختاري (SEM)،عوامل مؤثر بر قصد خريد مصرف کنندگان مسلمان نسبت به مواد غذايي پروبيوتيک را بررسي کردند و نتايج حداقل مربعات جزئي (PLS) نشان داد که ، نگرش ، کنترل رفتار و قيمت درک شده تأثير معني دار بر قصد خريد مصرف کنندگان مواد غذايي پروبيوتيک داشته ،در حالي که تأثير هنجارهاي ذهني ناچيز بوده است .
Investigating the intention to consume organic food products using the theory of planned behavior.
Application of the theory of planned behavior to predict Iranian students' intention to purchase organic food.