مقایسه سال‌یابی سقانفارهای مازندران با روش‌های گاه‌شناسی درختی و ترمولومینسانس (مطالعه موردی: شهرستان قائم‌شهر) مقاله

سقانفار، بنایی چوبی در ا ستان مازندران بوده که دارای کاربردی مذهبی ا ست. با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی سقانفارهای مازندران، مطالعات سالیابی مطلق با روشهای علمی و قابل ا ستناد بر روی آنها صورت نگرفته ا ست و پژوهشها عمدتا بر روی نقا شیهای درون آن و یا معماری آنها بوده ا ست. در این پژوهش، برای نخ ستین بار در ک شور، قدمت دو سقانفار شهر ستان قائم شهر )و سطیکلا و سید ابو صالح( با روشهای گاه شنا سی درختی و ترمولومین سانس تعیین شدند. در این روش ابتدا از تیرها و ستونهای سازه دو سقانفار با مته با دقت LINTAB رویشسنج و عکسبرداری از مقاطع نمونهبرداری انجام شد. آنگاه نمونههای چوبی تهیه شده زیر د ستگاه اندازهگیری اندازهگیری شدند. برای ارزیابی ترمولومینسانس، نمونههایی ImageJ یکصدم میلیمتر اندازهگیری شدند و نمونههای تصویری با نرمافزار از آجرهای پی سقانفار تهیه و برای تاریخگذاری به آزمایشگاه منتقل شدند. در بررسی گاهشناسی درختی به کمک تطابق سری زمانی مرجع از پهنای حلقههای رویش بلوط منطقه گرگان با نمونههای مستتتخرج از ستتقانفارها مشتتخه شتتد که این بناها در دوره قاجار )وستتطیکلا، 1856 میلادی و سیدابوصالح، 1881 میلادی( ساخته شدند و در دورههای تاریخی پس از آن، مرمت و حتی دستخوش تغییرات ازنظر ابعاد گردیدند. نتایج آزمایشهای ترمولومینسانس انجامشده بر روی آجرهای پی سقانفارها با نوسان پنجساله، قدمت مورد سقانفار سید ابوصالح را 140 سال )زمان ساخت بنای اصلی( و قدمت سقانفار وسطیکلا را 50 سال )زمان ساخت بنای الحاقی( تعیین نمود. مقایسه این دو روش با هم نشان داد که در صورت وجود نمونههای چوبی مناسب برای استفاده در تکنیک گاهشناسی درختی، این روش از دقت بالاتری برخوردار خواهد بود.