چکیده:
به رغم تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره کسب اقتدار و سیادت اقتصادی در حوزه دریا، تنها از 10 درصد ظرفیت بالقوه دریا در کشور استفاده شده است. اگر حوزه هایی مانند شیلات و انرژی نیز در نظر گرفته شود، بهره مندی حدود 20 درصد از ظرفیت های دریایی کشور برآورد می شود. معضلات گسترده ای مانند نبود نگرش راهبردی به ظرفیت دریا در نظام تصمیم گیری کشور، نگاه تک بعدی فنی، نبود برنامه جامع در خصوص چگونگی برداشت ذخایر دریایی، رکود اقتصادی و حمایت ضعیف دولت های گذشته، عدم همراه کردن اقوام مختلف و... از عوامل بازدارنده توسعه دریامحور در کشور شناخته می شوند. این در حالی است که عدم توسعه اقتصاد دریامحور با هدررفت منافع گسترده اقتصادی، اثرگذاری مضاعف تحریم های خارجی، تضعیف امنیت مرزهای آبی، تنزل توان رقابت پذیری و... تهدیدکننده امنیت ملی کشور است. فرهنگ سازی برای پررنگ کردن اهمیت دریا در صنایع فرهنگی و کتاب های نظام تعلیم وتربیت، توسعه گردشگری دریایی و پیشی گرفتن از کشورهای منطقه، تعیین نهاد مشخص برای توسعه دریامحور و رفع معضل تعارض منافع دستگاه های مختلف، برقراری ثبات اقتصادی، افزایش سرمایه گذاری و تغییر در نظام تامین مالی بخش دریا، توسعه زیرساخت های استان های جنوبی و ارزیابی مستمر وضعیت رفاه اقتصادی ساکنان این مناطق، تعهد به اجرایی کردن منویات رهبری، بهره مندی از ابعاد مختلف ظرفیت های مناطق جنوبی، الزام به بودجه ریزی متوازن بر اساس سیاست های آمایش سرزمین و... به توسعه دریامحور در کشور می انجامد.
خلاصه ماشینی:
اهمیت و جایگاه دریا در اقتصاد کشور مبتنی بر جهتگیریهای مورد تأکید مقام معظم رهبری چکیده بهرغم تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره کسب اقتدار و سیادت اقتصادي در حوزه دریا، تنها از 10 درصد ظرفیت بالقوه دریا در کشور استفاده شده است.
فرهنگسازی برای پررنگ کردن اهمیت دریا در صنایع فرهنگی و کتابهای نظام تعلیموتربیت، توسعه گردشگری دریایی و پیشی گرفتن از کشورهای منطقه، تعیین نهاد مشخص برای توسعه دریامحور و رفع معضل تعارض منافع دستگاههای مختلف، برقراری ثبات اقتصادی، افزایش سرمایهگذاری و تغییر در نظام تأمین مالی بخش دریا، توسعه زیرساختهای استانهای جنوبی و ارزیابی مستمر وضعیت رفاه اقتصادی ساکنان این مناطق، تعهد به اجرایی کردن منویات رهبری، بهرهمندی از ابعاد مختلف ظرفیتهای مناطق جنوبی، الزام به بودجهریزی متوازن بر اساس سیاستهای آمایش سرزمین و...
اهمیت این موضوع از این حیث دوچندان است که در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که افق تمدن اسلامی طرح و غفلت از ظرفیتهای طبیعی کشور بهعنوان یکی از بزرگترینهای آسیبهای کشور مطرح میشود، باید ضرورت بهرهمندی از فواید عظیم دریایی در حوزههای مختلف هم مورد توجه قرار گیرد.
1ـ توجه همگانی به نقش حیاتی و همهجانبه دریا در ابعاد اقتصادی، امنیتی و تمدنی در پیشرفت کشور به دلیل عدم مفهومسازی صحیح و گفتمانسازی در خصوص اهمیت دریا و ضعف در لایههای پنهانی، نتوانستهایم از مزیت بالقوه این موهبت الهی در کشور بهره لازم را ببریم و دراینخصوص عملکرد مناسبی نداشتهایم و تنها در محتوای کتابهای آموزشی به این مهم بهصورت محدود پرداخته شده است؛ بهطوریکه عبارت دریا برای فرزندانمان احساس ترس و خطر غرق شدن را تداعی میکند.