چکیده:
امروزه منافع حاصل از منابع انرژی خصوصا منابع تجدیدناپذیر می توانند بر شاخص های اقتصادی اثرات مختلفی بگذارند و به همین علت دارای ریسک هایی برای اقتصاد و اجتماع می باشد. یکی از این شاخص های مهم اقتصادی نابرابری درآمدی می باشد که این نابرابری در گذر زمان منجر به بروز مشکلات بسیاری برای جوامع می شود. در این پژوهش اثر وابستگی به منابع طبیعی تجدیدناپذیر بر نابرابری درآمدی کشورهای توسعه یافته مورد بررسی قرار گرفته است. این وابستگی با تفکیک منابع تجدیدناپذیر به منابع فسیلی و غیرفسیلی مجددا بررسی شده است. داده های مطالعه از 25 کشور توسعه یافته طی سال های 1990 تا 2019 میلادی جمع آوری شده و پس از اطمینان از عدم وقوع رگرسیون های کاذب در حین تخمین، بررسی اقتصادسنجی بین متغیرها انجام گردیده است. با توجه به نتایج برآورد کوتاه مدتی و بلندمدتی حاصل از رویکرد میانگین گروهی تلفیقی مشخص گردید که هرچند در کوتاه مدت وابستگی به منابع طبیعی تاثیری بر توزیع درآمد ندارد اما در بلندمدت دو متغیر وابستگی به مجموع منابع طبیعی تجدیدناپذیر و وابستگی به منابع طبیعی تجدیدناپذیر فسیلی تاثیر منفی و معنی دار و نیز متغیر وابستگی به منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرفسیلی تاثیر منفی و غیرمعنی دار بر نابرابری داشته اند .همچنین مشخص گردید متغیرهای کنترلی مورد استفاده از جمله: آموزش، جهانی سازی و کیفیت نهادی می تواند نابرابری درآمدی را در کشورهای توسعه یافته کاهش دهد.
Today, benefits from energy sources, especially non-renewable sources, can have various effects on economic indicators, and for this reason, it has risks for the economy and society. One of these important economic indicators is income inequality, which over time leads to many problems for societies. In this research, the effect of dependence on non-renewable natural resources on the income inequality of developed countries has been investigated. This dependence has been re-examined by separating non-renewable resources into fossil and non-fossil resources. The data of the study was collected from 25 developed countries during the years 1990 to 2019, and after making sure that no false regressions occurred during the estimation, an econometric study was conducted between the variables. According to the short-term and long-term estimation results obtained from the consolidated group average approach, it was determined that although in the short-term dependence on natural resources has no effect on income distribution, in the long-term two variables dependence on total non-renewable natural resources and dependence on fossil non-renewable natural resources have a negative effect and Significant as well as the variable of dependence on non-renewable non-fossil natural resources had a negative and insignificant effect on inequality. It was also determined that the control variables used such as: education, globalization and institutional quality can reduce income inequality in developed countries.
خلاصه ماشینی:
از سوی دیگر بخش عظیم درآمدهای نفتی ممکن است از طریق بیماری هلندی و کاهش تولید در بخش غیرنفتی اقتصاد، القای رفتار رانت جویی در اقتصاد، استفاده گروه های نفوذ خاص در اقتصاد به ویژه در جوامع از نظر قومی چند پارچه (فوم و هودلر١، ٢٠١٠) و یا نادیده گرفتن مناطق دارای کمبود منابع نفت در داخل کشور، منجر به رابطه مثبت فراوانی منابع با نابرابری درآمد شود (رأس ٢، ٢٠٠٧)، (گیلفاسون و زوگا٣، ٢٠٠٣) بیان کردند که در نتیجه این امر که توزیع سرمایه طبیعی در مقایسه با سایر اشکال سرمایه در اقتصاد نابرابرتر باشد ممکن است فراوانی منابع با نابرابری درآمدی در اقتصاد همبستگی مثبت داشته باشند.
رشد، رونق و توسعه اقتصادی خطر جنگ داخلی را نیز کاهش می دهد و از این رو کشورهای با درآمد بالا اگر هم به منابع طبیعی وابستگی داشته باشند احتمال کمتری برای تجربه جنگ های داخلی دارند و از این رو می توان گفت احتمال تأثیرات جنگ داخلی بر مقادیر نابرابری این کشورها بسیار پایین است (دیکسون ٤، ٢٠٠٩).
فلذا بر اساس دلایل فوق ، استدلال محقق بر این می باشد که تأثیرات منابع فسیلی و غیرفسیلی بر مقادیر نابرابری کشورهای دارای این منابع ، متفاوت از هم بوده و بررسی اثرات آن ها به صورت جداگانه ضروری به نظر می رسد؛ بنابراین با توجه به مطالب گفته شده فرضیه های این پژوهش به قرار زیر خواهد بود: فرضیه اول : وابستگی به منابع طبیعی تجدیدناپذیر تأثیر منفی و معنی دار بر نابرابری درآمدی در کشورهای توسعه یافته دارد.
Studying the effect of abundance of natural resources on economic growth.
Natural resources and income inequality in developed countries: synthetic control method evidence.
Oil resource abundance, economic growth and income distribution in Iran.