چکیده:

زمینه و هدف: هدف این مقاله، بررسی تطبیقی اسطورۀ زال بر اساس عناصر و کهن‌الگوهای آن با تاکید بر آیینهای مهر، زروان و مانویت است. زال از قهرمانان داستانی-پهلوانی شاهنامه است. داستانهای پهلوانی زال از زمان پادشاهی منوچهر آغاز میشود. پایان زندگی خاندان سام، پایان داستانهای پهلوانی شاهنامه یعنی مرگ رستم است. اگرچه مایه های داستان پهلوانی زال مربوط به باورهای کهن آریایی است، عناصر و کهن‌الگوهای آن، هستۀ اصلی و منشا شکلگیری این داستان را در شرق نشان میدهد که با روی کار آمدن سکاها به نام اشکانیان، بنمایه های عام این داستان شرقی نیز، نه تنها در ایران راه یافته بلکه شهرتی عام نیز یافته است. روش مطالعه: برای انجام این پژوهش ابتدا ابیات شاهنامه (داستان زال) استخراج شد؛ سپس اشعار طبقه بندی شده و بر اساس ساختار محتوا با کمک منابع علمی مرتبط با موضوع پژوهش مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفت. این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته ها: دستاورد موضوع، مولفه ها، کهن‌الگوها و عناصر باورهای شرقی مشترک در تطبیق داستانهای آیینی ذیل را نشان میدهد: نور یا درخشش (سفیدی) ترک قوم یا سفر، پنهان شدن در غار یا کوه جهت تعالیم و پرورش معنوی، انتظار قوم و استقبال بزرگان از راه پیش بینی موبدان، بازگشت منجی بعنوان ایزدشاه یا ایزد پهلوان. در نتیجۀ این باورها، منجی برای پرورش و تعالی خویش، مدتی از انسانهای زمینی -قوم خویش- دوری میگزیند و در زمین -مادر-، چون کوه پنهان میشود؛ سپس برای ماموریت و نجات و فرمانروایی مردمان خویش بازمیگردد. نتیجه گیری: این نمونه های ازلی و همسانی نه تنها در آیینهای مذکور، بلکه در دیگر داستانهای شرقی چون «به آفرید» و «بوختار» نیز دیده میشود. خاستگاه اساطیری چنین داستانهایی سرشت مذهبی داشته اند که میتوان در تطبیق با آیینهای باستانی یا ادیانی چون میترا، زروان، مسیح و مانی به منشا و خاستگاه کهن مذهبی و شکل آیینی آنها پی برد.

BACKGROUND AND OBJECTIVES: The purpose of this article is to compare the Zal myth based on its elements and archetypes; It is with emphasis on Mehr, Zorvan and Manoist rituals. Zal is one of the heroes of Shahnameh. Zal's warrior stories begin from the time of the Manouchehr kingdom. The end of Sam's family life; Shahnameh's heroic stories end with Rostam's death. Although the sources of Zal's Pahlavi story are related to ancient Aryan beliefs, its elements and archetypes show the core and origin of the formation of this story in the East, which came into being with the Scythians under the name of Parthians. The generals of this eastern story have not only been introduced in Iran; It has also gained a general reputation. METHODOLOGY: In order to conduct this research, the verses of the Shahnameh, which were related to the story of Zal in the field of study, were extracted; Then the poems were classified and analyzed based on the content structure with the help of scientific sources related to the research topic. This research is represented by reference to library sources and descriptive-analytical method. FINDINGS: Achievement of the subject; It shows the components, archetypes and elements of common Eastern beliefs in the adaptation of the following ritual stories: light or shine (whiteness) leaving the people or traveling, hiding in a cave or mountain for teachings and spiritual education, waiting for the people and welcoming the elders from The way of predicting the savior is the return of the savior as the king or warrior god. As a result of these beliefs; In order to nurture and elevate himself, the savior stays away from earthly people - his people - for a while and hides in the earth-mother-, like a mountain, then he returns for the mission and salvation and rule of his people. CONCLUSION: These ancient and similar examples can be seen not only in the mentioned rituals, but also in other eastern stories such as "Be Afrid" and "Bukhtar". ancient or religions such as Mitra, Zorvan, Christ and Mani he realized the origin and origin of ancient religions and their ritual form.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود

بررسی تطبیقی داستان زال با ادیان زروان، مهر، مسیحیت و مانوی بر اساس کهن‌الگوها مقاله