چکیده:
تعامل موثر و کارآمد سازمانهای مسوول نظارت و کنترل بر جریان کالا از یک طرف و عناصر فعال در حوزههای مختلف زنجیره تامین جهانی از سویی دیگر نتایج قابل توجهی بر رونق اقتصادی و سلامت و امنیت جامعه را در پی دارد. عدم نظارت و تشخیص درست در این تعامل پیچیده و اتخاذ تصمیمات نادرست سبب بروز رفتارهای خطرناک و حتی شکلگیری جرائم اقتصادی جبران ناپذیری در عرصه ملی و مخدوش شدن اعتبار جهانی جامعه اقتصادی در بازارهای فرا ملی میگردد. امروزه دسترسی به دادههای تجاری و شاخصهای کلیدی معرفیشده طی استانداردهای پذیرفته شده بینالمللی. تبادل وسیع بسیار آسان نموده است. تاثیر بالای این گونه تکنیکها در زمینههای مختلف باعث گردیده مطالعه و تحلیل آن توجه بسیاری از مسوولان را به خود جلب کند. تشخیص و تحلیل درست عوامل فعال در زنجیره تامین کالا و خدمات از جمله موضوعات بسیا ر ارزشمندی است که دامنه تاثیرات آن بر طیف وسیعی از فعالاء" ن اقتصادی, جامعه و حاکمیت به وضوح قابل لمس است. این مقاله به موضوع ارزیابی وضعیت و انتخاب سیستمی فعالان اقتصادی مجاز AEO از جمله مجاز در زمینه سادهسازی گمرکی AEOC 0 و مجاز در زمینه سلامت و امنیت تجاری AEOS برای فعالان اقتصادی شامل تولیدکنندگانء وارد/ انبارداران و توزیع کنندگان کالا به عنوان بخش مهمی از زنجیره تامین بینالمللی که به دنبال بهرهمندی از منافع قابل آرایه از سوی اعضای سازمان جهانی گمرک و/ یا مزایای حاصل از پیوستن به یک زنجیره امن میباشند و همچنین اندازهگیری سطح انطباق با استانداردها و الزامات بینالمللیء قوانین ملی به منظور اعتبار سنجی آنان بر اساس مدل تصمیمگیری چند معیاره و به روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) از طریق تفکیک و تعیین معیارها و زیرمعیارهای مرتبط سپس رتبهبندی/ اولویتبندی گزینهها با استفاده از اسناد و مدارک تحویلی فعال اقتصادی به گمرک و با تکیه بر اطلاعات گمرکی و سوابق ممیزیهای متقاضیان میپردازد. تحلیل و بررسی روش ارائه شده نشان میدهد این تکنیک با حذف رفتارهای سلیقهای. دوباره کاریها و زمینههای تخلف و سوء استفادههای احتمالی, توانایی بالایی در شناسایی فعالان اقتصادی با درجات مختلف انطباق پذیری با استانداردها و آلزامات قانونی را دارد.