چکیده:
سال گذشته ایرانیها ۶۵ میلیارد نخ سیگار و بیش از ۱۰هزار تن تنباکوی قلیان مصرف کردهاند. ماحصل اینهاء ۴۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی است که گفته میشود بازار دخانیات ایران طی سال گذشته در برآورد حداقلی آن را دشت کرده است. به این اعداد دقت کنید: هشت شرکت بینالمللی در سال گذشته ۱۴۰ میلیارد دلار سیگار فروختهاند؛ سالانه ۸ میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر پیامدهای مصرف محصولات دخانی میمیرندء در آیران سالانه ۶۰ هزار نفر بر اثر مصرف دخانیات جان خود را از دست میدهند؛ سال گذشته ایرانیها ۶۵ میلیارد نخ سیگار مصرف کردهاند؛ یعنی به ازای هر ایرانی ۷۸۲ نخ سیگار دود شده است. البته 1 بازار دخانیات تنها در سیگار خلاصه نمیشود و طبق آمارهاء ایرانیها طی سال گذشته بیش از ۱۰ هزار تن تنباکوی قلیان مصرف کردهاند. ماحصل اینهاء ۴۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی است که گفته میشود بازار دخانیات ایران طی سال گذشته در برآورد حداقلی آن را دشت کرده است. این آعداد و ارقام تنها بخشی از آمارهای اقتصادی حوزه سیگار و دخانیات است؛ چراکه در کنار این آمار و ارقام» سالانه به واسطه پیامدهای مصرف دخانیات. زیان چشمگیری هم به سیستم بهداشتی کشور وارد میشود. به واسطه این زیان و ضررهای مادی و معنوی که مصرف دخانیات به جامعه وارد میکندء در سطح جهان کشورهای مختلف نرخهای مالیانتی سنگینی روی مصرف دخانیات اعمال کردهاند که تا حدودی در کاهش مصرف تاثیر داشته . اما مهمتر از آنء درآمدهای چشمگیری را عاید دولتها کرده که این درآمدها مستقیما در سیستم بهداشتی و درمانی و کمکهای اجتماعی مصرف میشود. پژوهش حاضر با ارائه مدلی رگرسیونی خطی (OLS) با بررسی عوامل کلان اقتصادی در کنار قیمت و مالیات تاثیر این مولفه ها بر میزان مصرف را بررسی کرده و نتایج حاکی از آن است که مالیات و افزایش قیمت دخانیات تاثیر به نسبت بیشتری در مقایسه با سایر مولفه بر کاهش میزان مصرف دخانیات را دارند.