حجم آثار علمی اثرگذار حوزۀ علمیۀ قم در زمینۀ علوم قرآن در سدۀ اخیر مقاله

«علوم قرآن» دانشی است که عوارض ذاتی و اختصاصی قرآن را بررسی می‌کند. در این مقاله آثار علمی اثرگذار حوزة علمیة قم در زمینة علوم قرآن در سدة چهاردهم شمسی با روش توصیفی ـ تحلیلی معرفی و بررسی شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که اندیشمندان و دانشوران حوزة علمیة قم در سدة اخیر، به‌ویژه بعد از انقلاب اسلامی ایران، پژوهش‌های شایان توجهی را در موضوعات و مباحث علوم قرآن رقم زده‌اند. این آثار را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد: 1. تحقیقات اندیشمندان دانش‌های اصول، فقه و کلام در ارتباط با مسائل مرتبط با علوم قرآن؛ 2. مباحث علوم قرآنی موجود در مقدمة برخی از تفاسیر یا در لابه‌لای مطالب تفسیری آنها، مانند مقدمة تفسیر المیزان و مقدمة تفسیر تسنیم و نیز برخی مطالب درون این دو تفسیر؛ 3. کتاب‌های مستقل مشتمل بر مباحث اساسی یا مهم علوم قرآن. از این دسته، کتاب‌های قرآن در اسلام، التمهید فی علوم القرآن، قرآن‌شناسی، مدخل التفسیر، تاریخ و علوم قرآن، آراء حول القرآن و القرآن الکریم و روایات المدرستین را باید یاد کرد؛ 4. تک‌نگاری‌های خاص یا موضوعی در زمینة علوم قرآن. کتاب‌های المفسرون حیاتهم و منهجهم، روش‌شناسی تفسیر قرآن، مکاتب تفسیری، تاریخ تفسیر قرآن، آسیب‌شناسی جریان‌های تفسیری را در این دسته می‌توان قرار داد.