چکیده:
بیتردید گردشگری یکی از صنایع با رشد فزاینده در دنیا معرفی میشود که روند جهانی شدن تاثیر شگرفی بر آن گذاشته است. رقابتپذیری کشور و یا یک مقصد مشخص, بهویژه در حوزهی گردشگری مولفهی بسیار بزرگی در موفقیت آن مقصد در جذب گردشگر به شمار میرود. برای سنجش رقابتپذیری مقاصد و کشورها در صنعت گردشگری از شاخصهای گوناگونی استفاده میشود که یکی از معمولترین آنهاء. شاخص رقابتپذیری سفر و گردشگری میباشد که توسط مجمع جهانی اقتصاد انتشار میباید. این پژوهش با بهرهگیری از روش توصیفی تحلیلی و بررسیهای تطبیقی کمی و کیفی گزارشات بینالمللی مجمع جهانی اقتصاد و همچنین مقالات معتبر علمی صورت گرفته شده است. در مطالعهی حاضر با استفاده از شاخصهای رقابتپذیری سفر و گردشگری, با تمرکز بر عوامل سیاستهای سفر و گردشگری و توانمندسازی محیط در کشورهای ایران» ارمنستان» آذربایجان و گرجستان طی بازه زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ با هدف بررسی نقاط قوت و ضعف شاخصهای میان کشورهای عنوان شده و تاثیر آن بر موفقیت آنها در جذب گردشگر میباشد. با نظر به نتایج حاصل شده به طور متوسط کشور گرجستان در اکثر شاخصهای مورد بررسی از جایگاه بهتری نسبت به سه کشور ایران» ارمنستان و آذربایجان برخوردار است. در بررسی کشور ایران نیز با توجه به دو عامل سیاستهای سفر و گردشگری و توانمندسازی محیط در شاخصهای اولویت بخشی به مبحث سفر و گردشگری, باز بودن فضای ارتباطات بینالمللی» رقابتپذیری قیمت هاء پایداری محیطی, محیط کسب و کارء ایمنی و امنیت. بهداشت و سلامت. منابع انسانی و بازار کار از میان ۱۴۰ کشور مورد بررسی در سال ۲۰۱۹ به ترتیب رتبههای ۰۱۱۵ ۱۱۸ ۱ ۰۱۰۷ ۰۱۲۱ ۷۴ ۸٩ و ۱۲۱ را کسب کرده است که میتوان اظهار داشت ضعیفترین عملکرد کشور ایران در شاخصهای محیط کسب و کارء منایع انسانی و بازار کار و قویترین آن متعلق به شاخص رقابتپذیری قیمتها میباشد. با نظر به اهمیت بالای شاخصهای رقابتپذیری در جذب گردشگران, همانطور که کشورهای دیگر جهان به دنبال بهبود و ارتقای جایگاه رقابتی خود در امر گردشگری و سفر هستند؛ کشور ایران نیز باید با برنامهریزیهای دقیق و مستمر به دنبال ارتقای شاخصهای خود در بخش گردشگری باشد و همانطور که در مطالعات این مطالعه مشخص گردیدء از وضعیت نوسانی خود فاصله گرفته و از رشد پایداری برخوردار گردد.