مایه یگانگی بشر مقاله

"کتب تهذیب شیخ طوسی رحمة الله علیه‌ کتب وسائل الشیعه و سائر مصنفات شیخ حر عاملی و نظیر اینگونه کتب معتبره نشان می‌ دهد که چگونه یکچنین نفوس پاک بی‌آلایش‌ تمام دورهء خویش را صرف تأمین آسایش‌ مسلمانان نموده و برای تسریع در حصول منظور و تسهیل ادراک معانی و دستورات دینی که‌ یگانه مجرای ظهور آثار کمال آدمیت و تأمین‌ کل صلاح طبعت است دست از راحت خود کشیده و شب و روز در تنظیم و تدوین احکام‌ و مقررات بحسن وجه قیام نمودند عموم مسلمانان روی زمین از زحمات یک‌ چنین مردمان پاک و یک همچو نفوسی که‌ با دلسوزی کامل در تسهیل پیشرفت قافله اسلامیت‌ و انسانیت مبادرت نموده‌اند سپاسگذار بوده‌ و هیچگاه زحمات علماء اعلام و فقهاء کرام را فراموش نخواهند نمود چه اگر جان فشانی‌ و فداکاری اینگونه نفوس خیرخواه نبوده و نباشد با وضعیت حرکت و اظهار علاقه،جنبشی‌ که در جامعه مشاهده میشود هیچگاه یک‌ چنین اطلاعات ذیقیمت دینی در دسترس جامعه‌ قرار نمیگرفت خوشوقتیم که علماء اعلام با تحمل مرارت و سختیها هریک بطریقی قبول‌ زحمت نموده و تا میزانی موجبات حصول منظور اصلی را فراهم فرمودند و اگر ما شمهء راجع‌ بعلماء سوء و رفتار ناپسندیده پاره از عالم نماها فوقا متذکر شدیم برای خطر بزرگی است‌ که خداوند منان ما را بدان متوجه نموده‌ است کما اینکه در اخبار اسلامی از لسان‌ معصوم میخوانیم که خداوند هفتاد گناه جاهل‌ را میآمرزد قبل از آنکه یک گناه از عالم بخشد که فرمود (اذا فد العالم فسد العالم) چرا اسلام‌ در این خصوص اینهمه پافشاری و توصیه نمود که فرمود (اذا رأیتم العالم محب الدنیاء فانهموه علی‌ دینکم فان کل محب لشی یحوط ما احب) علت امر روشن و واضح است که فساد عالم‌ منتهی بفساد عالمی خواهد شد چه عالم آن کسی‌ است که از مرض مزمن تعین و خودیت مستحضر و از چگونگی دوا و داوری رفع آن نیز با خبر است و حال آنکه جاهل بیچاره از جریان‌ هر دو بی‌اطلاع و بی‌استحضار است کسیکه دلش بنور علم روشن شد و دانست‌ که یگانه مرض مهلک عالم خودیت و تعین‌ و قیام در مرتبه نوعیت است خود بخود واجد وظیفه و تکلیف اضطراری ایفاء حقوق و اداء حق جاهل میشود عالم حقیقی از فقر روحی‌ جامعه متاثر و از پیشرفت آنان محظوظ است‌ دانشمند واقعی راحت خود را فدای‌ جامعه نموده و چون باغبان دلسوزی که همواره‌ بوسائل ممکنه پیوند غرس و هرس و آبیاری‌ هریک از اشجار بقدر اقتضاء در رفع نقائص‌ درختان و فراهم نمودن پیدایش میوه‌های‌ درخشنده جاذب باغستان ساعی است بانحاء ممکنه کوشش دارد که حتی المقدور از سوء اعمال و توسعه فساد اخلاق جامعه جلوگیری‌ و در بسط صلاح و حسنات موفق گردد که‌ فرمود."