خلاصه ماشینی:
"در فصل دوم با عنوان ایران و منطقه عربی در عصر بیداری،ضمن بررسی سیر تحولات فکری-سیاسی جوامع ایران،مصر و تونس پس از آشنایی با فرهنگ و مدنیت جدید،چگونگی ظهور ایده آزادی و دموکراسی در اندیشه اسلامی و توجه و اهتمام متفکران مسلمان این مناطق که خاستگاه مفسران موضوع پژوهش هستند،به روشنی نشان داده شده است.
در فصل چهارم که به بررسی و نقد دیدگاه مفسران موضوع تحقیق اختصاص دارد،با استفاده از روشهای تحلیل هرمنوتیک متن،تحلیل تاریخی و پدیدارشناسی صحت فرضیه دوم به اثبات رسیده و نشان داده شده که اختلاف‌نظر مفسران درباره آزادیهای سیاسی و اجتماعی ناشی از گفتمانهای متفاوت حاکم بر زیست جهان ایشان و تا حدود زیادی تحت تأثیر دوران تاریخی و یا محیط اجتماعی- سیاسی‌ای بوده است که در آن به سر می‌برده‌اند.
مفسران جریان رادیکال عموما به آزادیهای سیاسی و اجتماعی و نهادها و تشکل‌های مدنی و سیاسی اعتقادی ندارند و وجود این نهادها را مخل وحدت جامعه می‌دانند و در عوض به رابطه مستقیم میان حکومت و جامعه اعتقاد دارند؛مفسران جریان اصلاحی اکثرا به مشارکت مردم در ساختار قدرت و اداره امور جامعه و نظارت و کنترل قدرت از طریق نهادهای مدنی و حزبی در نهادهایی مانند شورا و اولو الامر باور دارند.
از آن‌جا که بیان آرای نه مفسر موضوع این رساله درباره آزادیهای سیاسی و اجتماعی،هرچند به صورت مجمل نیازمند مجالی بیشتر است،در این گزارش به ذکر آرای دو مفسر معاصر و نامدار قرآن یعنی شیخ محمد عبده و سید قطب که می‌توان آنها را پایه‌گذاران جریانهای اصلاحگرا و رادیکال در حوزه اندیشه تفسیر دانست،اکتفا می‌کنیم."
(
, 
, 
)
