چکیده:
از جمله ویژگیهایی که خداوند متعال در سوره فرقان برای عبادالرحمان بیان میکند،
اهتمام به صلاح خانواده و فرزندان است. این سیره پسندیدهای است که در قرآن کریم به
حضرت ابراهیم علیهالسلام نسبت داده شده است. عبادالرحمان از خدا میخواهند که زن و
فرزندشان را مایه چشمروشنی آنان قرار دهد.
علاقه به همسر و فرزند، میل و غریزهای طبیعی است که موجب بقای نسل بشر است. فلسفه
وجودی این میل طبیعی، تشکیل خانواده، تسکین و آرامش اعضای خانواده در پرتو آن است.
با شکلگیری خانواده، میان همسران و فرزندان، مودت و رحمت به وجود میآید. این دو
رمز و راز پویایی و نشاط خانوادههاست.
باید مواظب بود که این دو در خانواده به افراط و تفریط دچار نشود. تفریط در محبت و
مودت در خانوادهها، مایه تلاشی خانوادهها و رویآوری اعضای خانواده به انواع
رفتارهای نابهنجار است؛ همانگونه که محبت بیش از حد، در بسیاری اوقات موجب منع از
انجام تکلیف دینی میشود. ملاک و معیار، اعتدال در محبت و مودت است، به گونهای که
مانع از انجام تکالیف دینی نشود.
خلاصه ماشینی:
"فلسفه چشمروشنی زن و فرزند در اینجا این سؤال مطرح میشود که اینگونه دعا کردن و این ویژگی عبادالرحمان، نشانه این است که آدمی باید علاقه زیادی به زن و فرزند داشته باشد؛ چراکه بندگان خوب و شایسته خدا از او میخواهند که همسری و فرزندی داشته باشند که مایه خوشحالی و چشم روشنی آنان باشد.
آیه شریفه میفرماید: «قل إن کان آباؤکم و أبنآؤکم وإخوانکم وأزواجکم و عشیرتکم و أموال اقترفتموها و تجارة تخشون کسادها و مساکن ترضونها أحب إلیکم من الله و رسوله و جهاد فی سبیله فتربصوا حتی یأتی الله بأمره والله لا یهدی القوم الفاسقین»(توبه: 23) همان محبتی که خدا قرار داده و حکمت آفرینش، آن را اقتضا میکند، و اگر آن نباشد، زندگی به هم میخورد، و نه نسلی باقی میماند و نه جامعه سالمی تشکیل میشود، اگر از حد خودش گذشت، زن و فرزند از خدا و جهاد در راه خدا محبوبتر خواهند شد؛ و وقتی که باید برود جهاد، علاقه به زن و فرزند مانع از انجام جهاد میشود.
در این صورت، برای فرزندان این شبهه پیش میآید که حالا که والدین کافر شدند، ما ارتباطمان را با آنان حفظ کنیم، یا با آنان قطع رابطه کنیم و این عاطفه طبیعی و فطری را نادیده بگیریم؟ میفرماید: این کلیت ندارد، گاهی ممکن است که همسرهای شما در واقع دشمن شما باشند، صرف اینکه همسر، فرزند و یا پدر و مادر شما هستند، این نسبت نباید موجب شود که شما همیشه به آنان وابسته باشید و راه آنان را ادامه دهید، و یا اینکه از آنها فاصله نگیرید، جدا نشوید، برای اینکه اهل یک خانواده هستید."