خلاصه ماشینی:
"«(دفع توهم)» بدیهی است که تمامی عبادات شرعیه در جمیع ادیان حقه به اثرهای بزرک و نتایج سترک حائز و منافع اجتماعی و روحی بر آنها مترتب میباشد ولی معدودی از جهال عبادنما و اهالی دیانات از اصل و روح آنها غفلت ورزیده بصورت ظاهری آنها قناعت مینمایند و بلکه غالبا آداب ظاهری آنها را هم مرعی نمیدارند.
لیکن این قضیه ابدا صدمهء به اساس نزده و اصل حقایق را لکهدار نمینماید مثلا چنانچه ذکر شد نماز بنفسه رادع از قبایح است و در قرآن مجید آیهء مبارکه (ان الصلواة تنهی عن الفحشاء و المنکر) هم به این مطلب اشاره میفرماید و هرکاه مسلمین بطوریکه خداوند متعال از شرایط و اجزاء و آداب مقرر فرموده عمل نموده و این جوهرهء نفیسه را مثل امم سابقه(فخلف من بعد هم خلف اضاعو الصلوة و التبعود الشهوات)ضایع نکرده و تابع شهوات خود نمیشدندا مروز از عزیزترین ملل عالم محسوب میشدند و پرچم بیرق بلندشان از دامنهء لوای سایرین وسیعتر و عریضتر میبود و ابدا به این رذالت و نکبت دچار نمیکشتند چنانچه آنوقتی که در شرایط آن قصور و مسامحه نمینمودند،روز بروز به ترقیات خود می افزودند پس در ذات نماز عیبی نیست هر عیب که هست در نماز گذاری ما است همچنین تعزیهداری حضرت سید الشهدا علیه السلام بنفسه دارای بسی محسنات و جامع فواید و نتایج خیلی مهمه و بزرک است هر خللی که هست از ما است در آن ابدا عیبی نیست."