علم قافیه - مجله اخگر مقاله

"علم قافیه 4-مطلق به خروج و مزید و نایره مانند:خواستستش،کاستستش(ت اول) روی(س دوم)وصل(ت دوم)خروج(ش)نایره. 23 صورت و نام دیگر پیدا میکند که هرکدام به تناسب موقعیت نامی مانند(مطلق‌ مقید بتاسیس و دخیل و وصل و خروج و مزید و نایر)و غیره دارد که چون فایدتی ندارد از ذکر آنها میگذریم عیوب قوافی شش است و باید قویا از این عیوب احتراز نمود: 1-اقوا-اختلاف حذر یا اختلاف توجیه اختلاف حرکت توجیه مانند:پر(بضم اول)و تر(بفتح اول) مثل: از غصهء هجران تو دل پر داریم‌ پیوسته از آن دیده بخون تر داریم اختلاف حذو مانند:رنگ(بفتح اول)تنگ(بضم اول) در صورتیکه این قوافی بحرف وصل متصل شود بسیار ناپسند نیست ولی باز مطابق‌ طبع سلیم نیست. دوم-ایطاء جلی مانند:نیکوتر،داناتر،ستمگر،فسونگر،مستمند دردمند 4-سناد(بکسر اول)اختلاف ردف مانند:زندگانی و نشینی کنی ناخوش بما بر زندگانی‌ اگر از ما دمی دوری گزینی 5-شایگان-قافیه کردن(آن)جمع یا(آن)جمع(آن)فاعل یا علائم جمع‌ دیگر مانند:مؤمنین،مسلمین."