چکیده:
مقالهء ذیل،به گمانهزنی دربارهء آیندهء مناسبات ادیان و مسالک معنوی پرداخته؛ پس از طرح احتمالهای گوناگون در باب روابط دینها و دینوارهها،ده عامل که احتمال بروز بسط نزاع و نقار میان ادیان را توجیه میکند توضیح داده است.از جمله: استفاده ابزاری ارباب سیاست از دین،خودخواهی و قدرت طلبی برخی اصحاب ملل و مذاهب،لجاج و عنادورزی آحاد و جوامع دینی،انحصارگرایی دینی،احیاء سوابق تلخ نزاعهای تاریخی و.... از نظر مؤلف،پارهای از عوامل نیز احتمال همگرایی و تعامل میان ادیان را توجیه و تقویت میکند از جمله:توسعهء شبکهء اطلاعرسانی و همدمی خاندان آدم و پیدایش همدلی جهانی،ارتقاء و فرگشت عقلانیت بشری و غلبهء درستاندیشی و سرانجام پذیرش فراگیر حقایق دینی و دین حق،استقرار دموکراسی در مقیاس جهانی و رسمیت یافتن تکثر ادیان و تحمل افکار گوناگون،برجسته شدن وجوه اشتراک ادیان،تدبیر قطبهای سیاسی در بهرهگیری از قدرت دیانت در یکپارچهسازی قلمرو قدرت خود،و.... مقاله با توصیههایی در باب بایستگی تفاهم و تعایش میان ادیان و دینوارهها فرجام مییابد.
In this article، the writer has guessed the future of the relations of religions and spiritual schools. After mentioning different possibilities of the relations of religions and religion-likes، he has explained ten factors that justify the possibility of an expansion of conflict between religions، including: instrumental use of political heads from religion، demand for power and selfishness of some nations and religions followers، obstinacy and conflict of the common and religious societies، religious exclusivism، revival of sad memories of historical conflicts، and etc.
The writer believes that some factors justify and strengthen the possibility of convergence and interaction between religions، including: expansion of the information network، companionship of the family of Adam and appearance of universal companionship، the increase of human reason and dominance of correct-reasoning and finally accepting all religious facts and the true religion، having world-wide democracy and official acceptance of the diversity of religions and endurance of the opposite opinion، highlighting the common aspects of religions، management of the main political powers to use the authority of piety in order to equalize the domain of their power، and etc.
This article ends up with some suggestions about the necessity of appreciation and cohabits between religions and religion-likes.
خلاصه ماشینی:
"از نظر مؤلف،پارهای از عوامل نیز احتمال همگرایی و تعامل میان ادیان را توجیه و تقویت میکند از جمله:توسعهء شبکهء اطلاعرسانی و همدمی خاندان آدم و پیدایش همدلی جهانی،ارتقاء و فرگشت عقلانیت بشری و غلبهء درستاندیشی و سرانجام پذیرش فراگیر حقایق دینی و دین حق،استقرار دموکراسی در مقیاس جهانی و رسمیت یافتن تکثر ادیان و تحمل افکار گوناگون،برجسته شدن وجوه اشتراک ادیان،تدبیر قطبهای سیاسی در بهرهگیری از قدرت دیانت در یکپارچهسازی قلمرو قدرت خود،و....
5. هرچند احتمال دارد تحقق قاعده سیاسی«اختلاف بینداز و حکومت کن»همچون گذشته بخت بیشتری داشته باشد،به تعبیر زبانزد(ضرب المثل)ایرانی،گاه«عدو شود سبب خیر گر خدا خواهد»،ای بسا قطبها و قدرتهای سیاسی برای یکپارچهسازی قلمرو سلطه خود در آینده میکوشند ادیان را به یکپارچگی و صاحبان سنتهای معنوی را به سوی همزیستی سوق دهند؛(بالاتر از دین)چنانکه احتمال میرود از رهگذر غلبه دین و فرهنگ خاصی که مورد حمایت و رضای قطبهای قدرت است،دیگر ادیان و فرهنگها منتفی یا منزوی شوند،و مسأله مجادلههای دینی،منتفی به انتقای موضوع گردد!امروز دانش و فنآوری ارتباطاتی مدرن در قبضه قدرتمندان است و کم و بیش نیز در این جهت مورد بهرهبرداری قرار میگیرد،ترویج دینوارههای بیطرف و بیخطری چون بودیسم از سوی قدرتهای غربی میتواند مؤید چنین احتمالی قلمداد گردد."