چکیده:
چکیدهمجازات اعدام به عنوان سنگینترین مجازاتی که در حوزه کیفرشناسی مطرح است، چند سالی است که از سوی برخیمحافل مورد انتقادات شدید قرار گرفته و بعضی کشورها به تبع دانشمندانشان، رویکردهای متفاوتی به آن داشتهاند؛ برخی بهحذف مطلق یا نسبی آن اقدام کردهاند تا به جرگه مخالفان اعدام درآیند و برخی با ابقای این مجازات، آن را مؤثر و بلکهپرثمر میدانند. این مقاله پس از بررسی فلسفه مجازاتها و تقسیمبندی این مجازات به اعدام «قصاصی»، «تعزیری» و «حدی»، بهبررسی و پاسخ به مهمترین اشکالات مخالفان آن پرداخته است. این اشکالات عبارتند از: مغایرت اعدام با احساسبشردوستی؛ غیر بازدارنده و غیر ارعابی بودن اعدام؛ ایجاد حس انتقام و ترویج آن در جامعه و فرد؛ خطاپذیری محاکماتجنایی؛ و عادلانه نبودن اعدام.
خلاصه ماشینی:
"موریس گارسن در مقاله خود با نام «آیا با اعدام موافقید؟» در اعتراض به این پاسخ موافقان، میگوید: عدهای را هنوز عقیده بر این است که حق اعدام کردن مجرمان را میتوان به یک حالت دفاع مشروع تشبیه نمود؛ امااین طرز استدلال نیز خالی از نقص نمیباشد؛ چه، حق استفاده از حالت دفاع مشروع، مستلزم وجود شرایط خاصیاست که از آن جمله، اعمال دفاعی است فوری و آنی در مقابل حمله و خطری قریبالوقوع، و حال آنکه در مورداجرای مجازات اعدام، خطر و حمله قریبالوقوع نه از برای قضات محکمه متصور است و نه از برای افراد اجتماع،و اغلب مشاهده میگردد که رأی نهایی محکمه درباره مجرمی مدتها پس از ارتکاب جرم، که گاهی ماهها طولمیکشد و در این مدت مجرم نیز اغلب در زندان به سر میبرده است، صادر میگردد.
نبایدنسنجیده عمل کرد و کورکورانه و به تقلید از برخی کشورها به مقابله با این مجازات اقدام کرد، بلکه به دلیل آنکه اعدام درحقوق اسلامی به قصاص، حدی و تعزیری قابل تقسیم است و در اعدامهایی همچون قصاص، آموزههای اسلامی براجرای آن تأکید ویژه دارند، ضروری است در دو جهت تحقیق بیشتری صورت گیرد: از یک جهت باید دید که اعدام بهچه میزان تأثیرگذار است؟ و از جهت دیگر، اگر به نتیجه رسیدیم که اعدام به اندازه سایر مجازاتها تأثیرگذار نیست، بایددید آیا میتوان به این سبب، از اجرای اعدامهای غیرتعزیری نیز خودداری کرد یا خیر؟ (البته به دلیل آنکه تعزیر به دستحاکم اسلامی است و طبق این نظر، که حاکم با توجه به مصلحت جامعه میتواند مجازات مناسب را برگزیند، از اینرو،در اعدامهای تعزیری، اگر مجازات بهتر و مؤثرتری یافت شد، حاکم میتواند مجازات جایگزین را انتخاب کند."