خلاصه ماشینی:
"ذکر این نکته ضروری است که تنها آن قسمت از یادداشتها که ناظر به شرح جلد اول«تاریخ جهانگشا»بوده است نقل می‌شود،زیرا ایراد تمام موارد انتقادی،طی یک مقاله،ناممکن بود و از سوی دیگر،جلد اول این تاریخ،در مراکز دانشگاهی ما بیشتر مدار بحث و تحقق قرار می‌گیرد.
ب-لغاتی که به اشتباه،معنی شده است: با توجه به اینکه،مؤلف محترم،معانی لغات را از روی فرهنگهای معتبر نقل کرده‌اند و هیچ جا از خود اجتهادی ننموده‌اند،فقط در مواردی مرتکب اشتباه گردیده‌اند که یک لغت،چند معنی داشته و ایشان می‌بایست معنای متناسب با عبارت متن کتاب را انتخاب می‌کرد.
اصبح هام الأکم:اصبح فلان هامة:مات (لسان العرب،ذیل ه و م) المسدخ:مرد بریده گردن بر این اساس،معنی بیت که با متن جهانگشا نیز کاملا مطابقت دارد،چنین است: «آزاد مرد،لشکر کاملی را که بیابان به آن تنگ می‌شود رهبری می‌کرد؛و صبحگاهان مرده بود در حالی که گردنش بریده شده بود».
برای به دست دادن ترجمهء بیت،ابتدا دو جزء آن را شرح می‌کنیم: السری:مرد مهتر و سخی و جوانمرد(منتهی الارب) سرا الرجل-:کان سریا ای مروة او ذا سخاء فی مرؤة(اقرب الموارد) ترجمهء بیت،اینک سهل و آسان است: «همانا جوانمرد هنگامی که سخاوت ورزد و جوانمردی کند تنها خود را مهتری می‌بخشد،اما پسر مرد جوانمرد چون مردانگی و سخا داشته باشد،خود و پدرش را بلند آوازه می‌سازد(باعث می‌شود که نام نیک پدرش نیز محفوظ بماند)»."
(
, 
, 
)
