چکیده:
این مقاله تلاش می کند با بررسی جایگاه منابع پایان پذیر در اقتصاد متقاضی توسعه پایدار، به این نکته بپردازد که چگونه می توان حقوق عادلانه ای برای کلیه نسل ها قائل شد و توسعه پایدار را قرین عدالت کرد.نویسنده با تبیین چهارچوب های کلان توسعه پایدار، الزامات بهره برداری از منابع پایان پذیر را در چهارچوب بینش توسعه پایدار تشریح می کند و با محوریت دادن به آزادی به مثابه «خاستگاه اصلی هویت های فردی از توسعه ملی»، بینش جان رالز را در مورد عدالت، مدنظر قرار داده، به تبیین بهینه شدن وضع اقتصاد، به ویژه بهره برداری از منابع نفتی می پردازد. او حد بهینه استخراج نفت در ایران و محدوده مجاز هزینه کردن درآمدهای نفتی را شرح و دلایل لزوم رعایت «نوعی احتیاط» را در این امر توضیح می دهد. در ادامه مقاله، ماهیت هزینه های مجاز از محل مصرف درآمدهای نفت و گاز ـ به ارز و به ریال ـ تشریح گردیده و نشان داده شده که جریان بهره برداری از منابع پایان پذیر در کشور نسبت به معیارهای مطرح شده، جهت گیری قابل دفاعی ندارد.
خلاصه ماشینی:
"اگر الگوهای توسعهء پایدار در مورد ایران به کار گرفته شود،خواستههایی که در کاربرد این الگوها میتواند مطرح شود بهطور عمده به شرح زیر خواهد بود: یکم:حفظ محیط زیست،شامل منابع طبیعی پایانپذیر و تجدیدپذیر،و برقراری نوعی تراز بین اقتصاد ملی و محیط اطراف.
بهرهبرداری از منابع پایانپذیر در چارچوب بینش توسعهء پایدار با مبنا قرار دادن توسعهء پایدار بهعنوان نظریهء پایهای توسعهء ملی،پرسشی که در این مرحله مطرح میشود این است که بهرهبرداری بهینه از منابع نفتی در اقتصاد ایران چه ویژگیهایی دارد؟در این چارچوب،قالب رفتاری برای منابع نفتی مشابه کلیهء انواع انرژیهای پایانپذیر باید باشد.
مورد دیگری که در همین چارچوب مطرح میشود این است که ارزشهای نهایی که مبنای ارزیابی عملکرد جریان بهرهبرداری از منابع نفتی است،در دیدگاه توسعهء پایدار به لزوم باید نشاندهندهء ارزشی باشد که در آن کل اقتصاد در نظر گرفته میشود و تنها به بهرهبردار و خواستههای او اشاره ندارد.
این کاربرد در گزارش حاضر مدنظر نبوده است و در هرحال هیچ توجیه منطقی برای همسان شمردن این دو مفهوم وجود ندارد زیرا در موارد متعدد گران کردن حاملهای انرژی میتواند سبب نابهینه شدن مصرف در چارچوب بینش توسعهء پایدار شود.
توزیع واردات کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) کلام نهایی مقالهء حاضر موضوع بهینهسازی بهرهبرداری از منابع نفت و گاز را با عنایت به وضعیت خاص این صنعت و نوسانهای قیمت نفت با عنایت به بینش توسعهء پایدار مورد بررسی قرار میدهد."