خلاصه ماشینی:
"1. پیچیدگی علمی ـ بساطت علمی واقعا هیچ توجه کردهایم که چرا اسلام در جامعه ایرانی به سرعت منتشر شد و آیین زرتشتی از بین رفت؟ اهمیت این پرسش با توجه به این نکته روشن میشود که معمولا در تاریخ ادیان و تاریخ تمدن، سختترین پیچهای تاریخ را تغییر آیین و مذهب میدانند؛ یعنی ممکن است مردم حکومت را از دست بدهند، بسیاری از چیزها را کنار بگذارند، اما دینشان را، آیینها و باورها و سنتهایشان را نگه میدارند.
با توجه با این نکته، آیا امروز تشیعی که ما عرضه میکنیم بسیط و قابل فهم است و با سه، چهار یا پنج نکته تفهم میشود؟ یا آن قدر عقاید مختلف به آن افزوده و پذیرفته شده و مخالفت با آنها مشکلزا شده که شما وقتی میخواهید این مجموعه را بیان کنید دیگر قادر نیستید بساطت آن را حفظ کنید؟ این نکته کلی امروزه هم درباره اسلام قابل تأمل است و هم درباره تشیع.
اگر وارد مجموعه ما شود باید به حرف چه کسی گوش دهد؟ اصول او از نظریات شیعه چگونه و کجا تبیین میشود؟ ممکن است تصور شود که چنین کاری (همسانی و عدم نقد و مراکز رهبری فکری) به بسته شدن باب تحقیقات منجر میشود، اما باید توجه داشت که ایندو از هم جداست."