چکیده:
دکتر فهدبن عبدالرحمن بن سلیمان الرومی در کتاب اتجاهات التفسیر فی القرن الرابع عشر1 درصدد ارائه مکاتب تفسیری (عقایدی، علمی، ادبی، عقلی و...) در قرن چهاردهم است. در این کتاب از منهج شیعه در تفسیر قرآن نیز سخن به میان آمده و پاره ای از مهم ترین کتابهای تفسیری معاصر به اجمال معرفی شده اند.
فهد رومی در این میان به بررسی تفسیر المیزان با تفصیل بیشتری پرداخته و منهج تفسیری علامه را با ذکر نمونه هایی ارائه کرده است. نویسنده در این معرفی دچار لغزش و تناقض گوییهای آشکار است. پیش داوریهای وی درباره امامیه و اصول تفسیر شیعه، وی را به طرح ادعاهای بی اساس سوق داده است. وی تفسیر شیعه را از پای بست ویران می بیند، علامه را به خرافه گویی و پندارزدگی متهم می کند، مقاله حاضر داوریها و ادعاهای وی را مورد بررسی قرار می دهد.
Fahd-e Roumi has struggled to expound the book Al-Mizan presenting some samples to show the commentary method of Allamah Tabataba'ee. Introducing Al-Mizan in his book، Fahd has made lots of flagrant mistakes and contradictory statements. His prejudgement on Imamiyyah and the principles of Shiite commentaty، has led him to baseless claims. He believes that Shiite commentaries are all fundamentally ruined، and he also accuses Allamah of making superstitious remarks. The present essay argues the judgements and claims of Fahd-e Roumi
خلاصه ماشینی:
"از همینرو، موجب شده تا ستون اصلی تفسیرش شکسته و اصول و ارکان آن متلاشی شود، چون تنها صحابهاند که تفسیر را از پیامبر خدا فراگرفته و سپس بین مسلمین نشر دادهاند؛ بنابر این راه تفسیر قرآن اخذ قول رسول خداست و این نیز جز از طریق صحابه امکانپذیر نیست و مسیر دیگر در اینباره از سر نادانی و انحرافی آشکار خواهد بود.
3. فهد رومی به جای آنکه دلیل علامه را در عدم حجیت تفسیر صحابه و تابعین (نه روایات منقوله آنان) ارائه48 و درباره آن داوری کند یا لااقل سخن علامه را درباره کمیت تفسیر آنان که در همین مقدمه نگاشته شده49 به محک نقد در آورد، تنها به این ادعا اکتفا کند که شیعه با فروگذاردن روایات تفسیر صحابه رخنهای بزرگ در تفسیرش پدید آورده که ناگزیر است برای جبران آن روایات جعلی بسازد و به اهلبیت نسبت دهد!؟50 اگر از نظر دکتر فهد رومی، فقدان نص در تفسیر شیعه موجب جعل روایات میشود، باید همین داوری را درباره تفسیر اهلسنت به طور جدیتر به کار برد؛ چون بنابه قول علامه و دیگران از شیعه و سنی (که پس از این خواهید دید)، روایات و دیدگاههای تفسیری صحابه بسیار اندک است.
57 فهد رومی پس از نقل این عبارت چنین میآورد: بدین سان، چون مؤلف المیزان دچار سردرگمی شده و از رد ادله جمهور اهلسنت که مستند به فعل رسول خداست، درمانده و ناتوان است، گمان برده این بحث از صناعت تفسیر بیرون است و نمیداند فعل رسول و قول او جزئی از تفسیر صحیح برای قرآن کریم میباشد."