چکیده:
تلاش برای نظم نوین اطلاعات و ارتباطات به منظور مقابله با عدم تعادل اطلاعات و نابرابری ارتباطات از کوششهای چشمگیر ممالک جهان سوم در مجامع و محافل بین المللی از دههء 1970 به بعد است تلاشهای دستهجمعی در«یونسکو»و تشکیل ائتلاف خبرگزاریهای کشورهای غیر متعهد«پوول»از نمونههای بازار این تلاش است که ششمین کنفرانس عمومی این ائتلاف،خرداد ماه امسال در تهران تشکیل شد هفده سال پس از شکلگیری ائتلاف،تقریبا همهء شرکتکنندگان در کنفرانس تهران،با توجه به تحولات جهانی،لزوم تدوین استراتژی جدید را به منظور اجرای نقش مؤثر یادآور شدند ولی هیچ یک طرحی عملی برای ارائه به همکاران خود نداشتند.پایان جنگ سرد و طرح نظم نوین جهانی،توازن سیاسی گذشته را بههم زد و موجودیت بسیاری از سازمانها و اتحادیههای منظقهای و جهانی را منتفی ساخت.جنبش عدم تعهد و به تبع آن«پوول»با کولهباری از تجربیات در جستجوی کدام جایگاه و نقش تازهای در جهان است؟سازمانی که هماینک با سؤالات و ابهامات زیادی روبرو شده باید از وضعیت«عدم اقدام»خلاصی یابد. 2Lاین نخستین اولویت است.ولی همیشه به سادگی نمیتوان تصمیم گرفت.بررسی عملکردهای گذشته و شناخت نکات قوت و ضعف برای مطرح کردن مسائل،اساسیتر است.زیرا بررسی گذشته آسانتر از پیشبینی آینده است.شکلگیری ائتلاف،پاسخ به خواستهای ممالک جهان سوم برای دستیابی به یک جریان متعادل و متوازن اطلاعات بود ولی نگرشی واقعبینانه،حکایت از شکاف روزافزون اطلاعات در جهان دارد و چشمها همچنان به نقطهء نامعلومی دوخته شده،پاها برای پیمودن مسیر دشوار آینده تا چه حد تواناست و امکانات و فرستها تا چه حد مهیاست؟ششمین کنفرانس عمومی ائتلاف خبرگزاریهای کشوهای غیرمتعهد که از 25 تا 30 خرداد 71 در تهران برگزار شد فرصت مناسبی بود تا دربارهء مسائل و مشکلات و علل عدم موفقیتهای«پوول»و چشم اندازهای آیندهء آن با آقایان دکتر کاظم معتمدنژاد،دکتر نعیم بدیعی و دکتر مهدی محسنیانراد استادان علوم ارتباطات اجتماعی به بحث و گفتگو بپردازیم.همچنین نظرات دکتر حمید مولانا در خصوص دستاوردهای ششمین کنفرانس عمومی ائتلاف نیز ضمیمهء این گفتگو است با تشکر از استادان محترم متن مصاحبه از نظرتان میگذرد.
خلاصه ماشینی:
"پر کردن شکاف اطلاعاتی در دنیا،به ایجاد جریان متعادل و متوازن اطلاعات و اخبار کمک کنند؟ *دکتر معتمدنژاد:همانطور که در آغاز بحث اشاره کردم چون اکثر کشورهای جهان سوم به طور غیر مستقیم تحت سلطه هستند و استقلال واقعی ندارد،نمیتوان انتظار داشت که در شرایط کنونی که مخصوصا آن حمایت تاکتیکی کشورهای سوسیالیستی هم از بین رفته است،ضعف و خلأ موجود را جبران بکنند بنابراین در داخل کشورهای جهان سوم باید با افزایش آگاهیهای سیاسی و گسترش مبارزات،راه دستیابی به استقلال واقعی هموار شود چون اگر این کشورها بتوانند شرایط داخلی را در راستای استقلال دگرگون کنند در آن صورت میتوان امیدوار بود که در آینده با افزایش تعداد کشورهای فعال،جریان دوباره در مسیر صحیح هدایت شود ولی متأسفانه در شرایط کنونی بحرانی در دنیا به وجود آمده که به برهم خوردن آن جریان منتهی شده و در داخل کشورهای جهان سوم نیز جریانهای امیدبخش زیادی به چشم نمیخورد مگر اینکه تجربیات کنونی برخی کشورهای جهان سوم-کشورهای انقلابی و ترقیخواه- بتواند برای سایر کشورها سرمشق و الگو قرار بگیرد و آنها هم به این فکر بیفتند که خودشان را از شرایط فعلی خلاص کنند.
*با توجه به لزوم آموزش حرفهای روزنامهنگاران کشورهای جهان سوم به منظور هرچه پربارتر کردن محتوای اطلاعات و اخبار این کشورها،امکانات آموزشی ایران بخصوص در قالب برنامههای دانشگاه علامه طباطبایی تا چه حد جوابگوی این نیاز اساسی است؟ *دکتر معتمدنژاد:با توجه به شرایطی که بعد از انقلاب به وجود آمد و سبب تعطیلی دانشکدهء علوم ارتباطات اجتماعی و محدود شدن برنامههای تخصصی در این زمینه گردید،لطمات زیادی خوردیم که مدتها طول خواهد کشید تا جبران شود،لذا باید در سالهای آینده با اختصاص بودجهء بیشتر و تشویق فارغ التحصیلان این رشته،امکاناتی فراهم شود که ما بتوانیم ضمن تقویت این رشته،خلأهای ناشی از کمبود روزنامهنگار حرفهای در وسایل ارتباط جمعی را پر کنیم."