چکیده:
نسخه خطی مثنوی گلشن توحید شرح ششصد بیت از مفردات مثنوی است که ابراهیم بن صالح مغلوی معروف به شاهدی دده در قرن دهم هجری قمری آن را به رشته تحریر کشیده و به نظم درآورده است . از آنجا که شاهدی به مولانا و آثار او علاقه ای وافر داشته است ، ابیاتی را از دفاتر ششگانه مثنوی از هر دفتر صد بیت برگزیده و به شرح آنها پرداخته و هر بیت از این اشعار را با پنج بیت از خود شرح داده بین آنها پیوستگی و ارتباط معنایی ایجاد کرده و این کار را به گونه ای انجام داده است که خواننده نمی تواند کلام مولانا را از سخن شاهدی تشخیص دهد . ...
خلاصه ماشینی:
"عزیزی* مثنوی مغــز هـدای معنوی هست این گفتار، مغز مثنوی چکیده: نسخة خطی مثنوی گلشن توحید, شرح ششصد بیت از مفردات مثنوی است، که ابراهیم بن صالح مغلوی معروف به «شاهدی دده» در قرن دهم هجری قمری آن را به رشتة تحریر کشیده و به نظم درآورده است.
شاهدی به این طریق ششصد بیت از مثنوی را با سه هزار بیت از خود شرح و آن را گلشن توحید نام مینهد که به حق باید گفت یکی از آثار با ارزش و ماندگار عرفان و ادب فارسی است.
شاهدی به این طریق ششصد بیت از مثنوی را با سه هزار بیت از خود شرح و آن را گلشن توحید نام مینهد که به حق باید گفت یکی از آثار با ارزش و ماندگار عرفان و ادب فارسی است.
آغاز: حمـــد لایحصی ثنـــای بیقیاس بینهایــت منـــت و بیحد سپاس انجام: خود نوشت و ختم کردش آن زمان نهصـــد و چهل سال بود تاریخ آن این نسخه، بنا به تاریخ کتابت آن(960 ه ق)، قدیمترین نسخه به زمان مؤلف است و دارای کتابت و شیوة نوشتاری خاص است که اختصاصات نوشتاری آن در ذیل آمده و نسخة کاملی است که به جز در صفحة 211به تعداد 1 بند و در صفحة 244 به بعد به تعداد 6 بند افتادگی دارد و این افتادگیها از نسخة ملی افزوده شد."