مزداپرستی در ایران قدیم معرفی و نقد

"به اینشکل که پس از مهاجرت مردم از محل اصلی زیست و آئین زرتشت ازمشرق ایران به مغرب میان پیروان زرتشت فاصله افتاده و همین فاصلهمنشأ ایجاد یک خلاء بزرگ در این دو پارۀ شرق و غرب کویر مرکزیایران می‌شود. کریستن سن معتقد است در پیرامون این بحث نظریات رومیان یا (به تصویر صفحه مراجعه شود)اشارات موجود در اوستای جدید ارزش و اعتبار چندانی ندارد و به همینجهت بر روی«گاثاها»متمرکز می‌شود و دلیل کار خود را چنین ذکرمی‌کند که امروزه تمامی دانشمندان معتقدند که گاثاها اثر مشخصزرتشت است یا به دورۀ بسیار نزدیک وی تعلق دارد. نشأ آئین گاثایی کریستن سن فصلی از نوشتۀ خویش را در این کتاب به این عنواناختصاص می‌دهد و معتقد است برای آنکه حقیقت آیین زرتشتی بهتر وبیشتر فهمیده شود می‌بایست تا آنجا که ممکن است از افکار مذهبیایرانیان پیش از زرتشت اطلاع یافت و به همین انگیزه دریچه‌ای به اینبحث می‌گشاید. زدیسنای مشرق و مزدیسنای مغرب این فصل را می‌توان مهم‌ترین بخش کتاب دانست که نظریۀ خاص&%05318DMKG053G% و جالب توجه کریستن سن در مورد تحول آیین زرتشتی را بیان می‌کند. کریستن سن در ادامه تأکید می‌کند که در همین حال نیز قبائلی ازطرفداران آیین زرتشتی در جهت مغرب که آریاییان از قدیم تصاحب کردهبودند می‌روند و به جهت همین مهاجرت به دور دست است که گاثاها درمیان ایرانیان غربی حفظ نمی‌شود و خاطرۀ زرتشت هم در میان ایرانیانغربی-همانند ایرانیان مشرق-محفوظ نمی‌ماند."