چکیده:
طبقه متوسط جدید از نیروهای عمده در تحولات سیاسی – اجتماعی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی محسوب می شود. این مقاله پس از بیان مفهوم طبقه متوسط جدید و مؤلفه های آن به چگونگی شکل گیری و تکوین آن و نیز تاثیر و نفوذ آن بر حیات سیاسی – اجتماعی ایران در دوران پهلوی و جمهوری اسلامی پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله پس از بیان مفهوم طبقه متوسط جدید و مؤلفههای آن به چگونگی شکلگیری و تکوین آن و نیز تأثیر و نفوذ آن بر حیات سیاسی – اجتماعی ایران در دوران پهلوی و جمهوری اسلامی پرداخته است.
اعضای این طبقه دارای منزلت و موقعیتهای اجتماعی متعددی هستند که صرفا بر شرایط اقتصادی آنها دلالت ندارند، بلکه موقعیت شغلی، فرهنگی و اداری در کنار موقعیت اقتصادی، وجه مشخصه طبقه متوسط جدید است؛ از این رو به نظر میرسد الگوی قشربندی اجتماعی ماکس وبر در عرصه جامعهشناسی سیاسی ایران از بسیاری جهات کارسازتر است؛ اما جهت انسجام هر چه بیشتر مفهوم طبقه در جامعه ایران لازم است الگوی آبراهامیان و تقسیمبندی وی از طبقات اجتماعی در ایران ـ که بر پایه تلفیق آرای وبر و مارکس با شرایط بومی ایران تهیه شده است ـ مورد استفاده قرار گیرد.
75 توجه به تعاریفی که از طبقه متوسط جدید، در ایران معاصر شده است ما را به این نکته رهنمون میکند که این طبقه به گروهی از جامعه اطلاق میشود که در نتیجۀ پدیده نوسازی پا به عرصه وجود نهاده است و هسته اصلی این بخش را جامعه روشنفکری تشکیل میدهد؛ از این رو به عقیده محسن میلانی، اصطلاح طبقهبندی متوسط جدید به گروههایی از جامعه اطلاق میگردد که رسالت ویژه آنها تفسیر جهان برای اجتماعی است که در آن زندگی میکنند.
جمهوری اسلامی و سیاستهای ناخواسته منتهی به گسترش طبقه متوسط جدید هم چنان که قبلا گفته شد افزایش رشد جمعیت، بالارفتن سطح سواد و گسترش مراکز آموزشی در عصر جمهوری اسلامی، تأثیرات عمیقی بر تحولات سیاسی و اقتصادی اخیر ایران نهاده است و در دهههای آینده نیز تأثیرات بیشتری خواهد داشت."