خلاصه ماشینی:
"از جمله آثار مهم این قرن یکی هم کتاب صورةالاقلیم ابو زید بلخی است که گویا حدود سال 321 هجری به رشتة تحریر درآمده است و ناجی زینالدین عراقی در کتاب (تطور الخط العربی) چاپ بغداد 1968 (ناشر: مطبوعات المجمع العلمی العراقی) نقشهای را از آن کتاب اقتباس کرده است که در آن دو دریای عظیم فارس و روم به روشنی و وضوح نشان داده میشود و در سواحل دریای فارس از بحرالزنج، بحرحبشه، بحرقلزم، بحرفارس و بحر الهند به صورت نامهای محلی یاد میگردد و دو جزیرة خارک و اوال (بحرین فعلی) ( 1 ) را مشخص کرده سرزمینهای اطراف آن دریای عظیم را بلادالزنج، الحبشه، النجد، الشام، دیارالعرب، خوزستان، فارس، کرمان و بلاد السند نام میدهد.
چنان که ابوعبدالله محمد بن عبدالله معروف به شریفالادریسی متوفی به سال 560 هجری در صفحه 9 کتاب نزهةالمشتاق چاپ روم 1878 میلادی، ضمن این که از دریای هند به نام دریای سبز چینی یاد میکند، مینویسد: از دریای «سبز چینی» شعبهای پیدا میشود و آن دریای فارس وایله است، و عبورش از جنوب به شمال اندکی به غرب است.
از اواخر قرن ششم هجری تا قرن حاضر علمای اسلامی و عرب ضمن اینکه از دریای جنوب ایران به عنوان شعبهای از دریای هند یاد میکنند، از آن، گاه به صورت خلیج فارس و زمانی به عنوان بحر فارس نام میبرد و ما در این قسمت برای مثال به ذکر چند نمونه اکتفا میکنیم: ابوعبدالله زکریا بن محمد بن محمود قزوینی متوفی به سال 286 هجری در صفحه 154 کتاب آثارالبلاد و اخبار العباد چاپ بیروت 1960 میلادی دربارة سرزمین فارس گوید: و منجنوبها البحرسمیت بفارس بن الاسوربن سام بن نوح علیهالسلام."