چکیده:
هنر عاشورایی شاخهای از هنر اسلامی است که با اوج گرفتن روحیه عشق به ولایت و تشیع،حضرت امیر المؤمنین و مذهب اثنی عشری در ادوار پیشین به شکل نمایشهای مذهبی(تعزیه)و به تصویر کشیدن زندگی،اعمال،رنج و شهادت شیعیان آغاز شد.در این میان اکثر موضوعاتی که با بزرگترین درس تاریخ اسلام ارتباط داشته و دست مایه نمایشهای مذهبی و نگارگریهایی با موضوعات دینی قرار گرفته،از منابع ادبی،احادیث و روایاتی معتبر همچون«روضهء الشهدا»اخذ گردیده که از حدود اوائل قرن دهم هجری قمری به بعد،در میان مسلمانان شیعه مذهب انتشار یافت. از آن پس قریب دویست و پنجاه سال،مراسم عزاداری حسینی،دستهگردانیهای محرم و روضهخوانیها،محفل انسی شد برای عرض ارادت عاشقان حسین(ع)و بیعت مجدد با آرمانها و اهداف پرچمدار حریت و آزادگی انسان در طول تاریخ،تا اینکه در اواسط قرن دوازده هجری،شکل نمایشی و امروزی آن همراه با تصویرگری بر روی پردههایی تحت عنوان خیالینگاری،در راستای نقاشیهای قهوهخانهای،شکلی امروزی گرفت.توجه به هنر عاشورایی و تعزیه خوانی از دوران قاجار به بعد شکل رسمی و منسجمتری یافت و به صورت پردههای نمایشی،نقاشی چاپ سنگی،نقاشی پشت شیشه،نقاشی دیواری و حتی نقاشی بر روی وسایل حمل و نقل سبک و سنگین و در موارد بسیاری طراحی و ساخت عناصری نمادین همچون پرچمها،علمها و ابزارآلات مختلف تا به امروز گسترش و رواج یافت. در این تحقیق پس از مختصر توصیف تاریخ شکلگیری این هنر مردمی،بومی و دینی،به تأثیر مفاهیم معنوی و روحانی محرم و حماسه بزرگ عاشورا در هنر ایرانیان مسلمان و معرفی نمونههای نمادینی از آن در حد یک مقاله پرداخته میشود.
خلاصه ماشینی:
"روحانی محرم و حماسه بزرگ عاشورا در هنر ایرانیان مسلمان و معرفی نمونههای نمادینی از آن در حد یک مقاله
نمود مذهب در هنر یا آمیختگی این دو با یکدیگر
در طول تاریخ به حدی است که اکثر آثار هنری به
کرد و بدین ترتیب در این دوره هنر نگارگری ایران وارد
توجه به هنر شیعی در ادوار بعدی یعنی دوران صفویه نیز
بسیاری از هنرهای سنتی و بومی ایران است اما در این
اسلامی از جمله هنر است.
نقل نقالان نیز در ایجاد پردههای نقاشی مذهبی مؤثر
هنرمندان در این سبک از نقاشی ایرانی است،معرفی
همیتی است که در این روایات مطرح میشود و نه معرفی
دانست،از جمله خصوصیاتی است که در تمامی تاریخ،فرهنگ و هنر ایرانیان سابقه داشته و تشابهات آن را به
دست از کار میشستند و به (به تصویر صفحه مراجعه شود)
تصویر 4-درویشی در حال نقالی صحنهای از حماسه کربلا و قیام امام حسین(ع)
با موضوع دشت کربلا این نوع نقاشی به سبب آنکه خصلت کارکردی اولیه
اصلی هنر نگارگری ایران است در تصاویر این نگارگران
وموردی است که پرده مورد استفاده قرار میگیرد،
رسای امام حسین(ع)بر آنها نوشته شده است.
مظلومیت امام حسین(ع)در روز عاشورا است.
حضرت رسول(ص)بوده و بنابراین در علم نیز به
بریده حضرت ابو الفضل(ع)نیز است که در راه یاری
تصویر 31-نقاشی باتیک،با موضوع سقاخانهای میروند تا همچون خاستگاه اولیه خود یعنی حماسه
است که امروز نیز میتوان آن را با معیارهای هنر جهانی
این هنر که بیانی است ویژه اقلیم ما،"