خلاصه ماشینی:
در اینجا&%03320AMKG033G% ابزاری که غالبا به حل موضوع کمک میکند و فهممتنی را که زبه زبان مجهول یا غیر مشهور نوشته شده،مقدور میسازد عبارت است از توسل به زبانهایخویشاوند و یا آثار مراحل جدیدتر سیر تکاملی زبانمورد نظر مثلا کشف رمز و قرائت نوشتههای میخیپارسی باستانی(قرن 6 تا 4 قبل از میلاد)،اگر چنانچهزبان سنگ نبشتههای مزبور با زبانها باستانی ایرانی(اوستایی)و هندی باستانی(سنسکریت)خویشاوندمقایسه نمیگردید و مراحل بعدی سیر تکاملی زبانپارسی(پارسی میانه و فارسی کنونی)در نظر گرفتهنمیشد،محال بود.
زبانشناسی در زمانی زبانهای ایرانی،علمی استمبتنی بر آثار مکتوب مربوط به دو هزار و پانصد(از قرن6 قبل از میلاد تا زمان ما)و ادوار تاریخی مختلف-بنابراین تاریخ در این علم واجد اهمیت بسیار است.
ارانسکیعلی اشرف صادقیانتشارات سخن،چاپ اول:1378 زبانشناسی تاریخی ایران در طی مدت هستی خود باحفظ رابطه نزدیک با رشتههای دیگر-یعنی تاریخ وتاریخ فرهنگ اقوام ایرانی زبان-تکامل یافته ومجموعه علمی پرشاخ و برگی را که ایرانشناسینامیده میشود،تشکیل میدهند.
مواد زبانی ایرانی این دوره یعنیدورۀ وجود ایرانی مشترک و گویشهای آن،از طریقآثار مکتوب اصلی که مربوط به قرون واپسین این دورهاست(کتیبههای فارسی باستان)و یا در دورههای متأخرو به صورت غیردقیق تدوین شده(اوستا)به دست مارسیده است.