خلاصه ماشینی:
» بلقیس سلیمانی {UU}علامه محمد قزوینی و علامه علی اکبر دهخدا دهخدا در این نامه با لحنی سرد و غیر صمیمی ازهم خانگی با شیخ محمد خان قزوینی سخن میگوید،البته با توجه به وضعیت روحی و مادی وی و با عنایت بهاینکه دهخدا تلاش میکند تا کمک مالیمعاضد السلطنه را با گزارش اسفبار اقامت خود درپاریس،جذب کند،فهم عبارت فوق و لحن سردنویسنده آن قابل فهم و درک میباشد.
اما مرحوم علامه محمد قزوینی بعدها از اینمجالست و هم خانگی با لحنی حسرتبار وناستالوژیک گونه سخن میگوید:«در این مدت توقفخود در پاریس با آقای میرزا علی اکبر خان دهخدانویسندۀ مشهور که در ان اوقات استبداد صغیر در جزومهاجرین ملی به پاریس آمده بودند تجید عهد مطولمفصلی نمودم.
6 البته نیز طی نامههایی چگونگیجایی سخن نمیگوید اما در نامهای که ظاهرا بعد ازمهاجرت دهخدا از سویسس به استانبول و قضایای فتحتهران نوشته است ضمن ابراز محبت به شخص دهخدا،به این همکاری اشارۀ مبهمی میکند:«...
»7 علامه علی اکبر دهخدا دربارۀ شخصیت و آثارعلامه محمد قزوینی کم سخن گفته است اما بدون هیچشک و تردیدی به علوشأن و مرتبۀ علمی علامهقزوینی ایمان داشته و واقف بوده است.
علامه قزوینی این مثنوی را شاهکاریاز شاهکارهای ادبی معاصر میداند:«در عین اینکهتمام مقالات مندرجه در این سه نمره همه خوب و همهنخبه و همه قابل تقدیر و استحسان است،شکی نیستکه گل سر سبد همۀ آنها بلاکلام وبلاتردید اشعار بسیاربسیار نفیس بدیع وحید فی با به آقای دهخدا مد ظلهالعالی است.
(8)-استاد ایرج افشار به نحو تفصیلی دربارۀ این نامه درکتاب دهخدا و مبارزه با محمد علی شاه سخن گفتهاند.
شاید به طور همزمان این مسمط را برای علامه قزوینی نیزفرستاده است.