چکیده:
در این نوشتار نخست پیرامون وضع زن و موقعیت او پیش از نزول قرآن و بعثت پیامبر اکرم(ص)،تضییع حقوق او در سرزمینهای متمدن و غیرمتمدن،مانند:رم، ایران،افریقا،شبه جزیرهی عربستان و غیره،نحوهی رفتار مردان با زنان،عدم رعایت مقام اجتماعی او در نکاح،زندگی خانوادگی،عدم مشارکت در امور اقتصادی و رفتار مردان با زنان در حد رفتار با حیوانات اهلی حلال گوشت بحث خواهد شد.سپس به بحث پیرامون اهتمام قرآن و معارف دینی نسبت به زن و مقام او،تساوی زن و مرد در آفرینش انسان و منشأ بقاء نسل آن،اهمیت وجود او از نظر ارحام و انساب،ارزشگزاری بر نوزادان دختر،رعایت حقوق خانوادگی و تأثیر زن و شیر او در کودک و تربیت او،آزادی زن در انتخاب همسر،محدودیت تعدد زوجات برای مردان،وجوب رعایت حقوق زن در مهریه و صداق،حضانت و رضاع فرزند،سهم الارث،حق مالکیت و دهها حقوق دیگر که در قرآن برای زن تعیین گردیده است خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
"1 -------------- (1)-المیزان 381/4 طباطبایی مینویسد:ملتهایی که از آداب و رسوم خاص برخوردار بودند،مانند:چین، هند،ایران،مصر و غیره نیز در عدم استقلال و عدم حریت زن با ملل غیرمتمدن چندان تفاوتی نداشتند و زن در این جوامع متمدن نیز در امور مربوط به خود حق مداخله و پیشنهاد نداشت و تمام تلاش او در انجام امور خانه و اطاعت از همسر خلاصه میشد1،با این تفاوت که در این جوامع زن از رفاه بیشتری برخوردار بود و در تصرف در اموال به کلی محروم نبود و به عنوان ارث یا مهریه به او حق مالکیت داده میشد ولی باز در برخی از امور محدود،در میان ملتهای متمدن یاد شده نیز مرد میتوانست به صورت نامحدود ازدواج کند ولی زن چنانچه از شوهرش جدا میگردید حق ازدواج مجدد نداشت.
برخی از آداب و رسومی که در عربستان وجود داشت و در دیگر اقالیم اثری از آن دیده نشده است،بالاترین جسارت به زن و مقام اوست به گونهای که در قرآن کریم به این جسارتها تصریح کرده و موقعیت رقتبار او را بیان کرده و بینظیر بودن آن روشن -------------- (1)-همان 262/2 (2)-همان 462/2 گردیده است: «و اذا بشر احد هم بالانثی ظل وجهه مسودا و هم کظیم،یتواری من القوم من سوء ما بشر به ایمسکه علی هون ام یدسه فی التراب الا ساء ما یحکمون،نخل95/-85» و هنگامی که به یکی از مردان حجاز به تولد دختری از همسرش مژده داده میشد با شنیدن این بشارت خشمگین میشد و از شدت خشم رنگ چهرهاش به سیاهی میگرایید و از میان مردم میگریخت و خویشتن را پنهان میساخت و در این فکر فرومیرفت که کدام یک از دو روش معمول و متداول را درباره نوزاد دخترش اجرا کند او را نگه دارد و ذلت و خواری دخترداری را تحمل کند و یا دختر خود را زنده در زیر خاک پنهان سازد؟ (تفسیر گازر 371/5)."