خلاصه ماشینی:
"امروزه ما آمار دقیقی در اختیار نداریم که بگوییم در ایران آن زمان و در جریان غلیان مبارزات مردم و اوج گرفتن انقلاب اسلامی،چند هزار طرح انتقادی و هجایی علیه رژیم حاکم از طرف هنرمندانی غیر حرفهای و گمنام منتشر شد و چقدر این طرحها موثر بودند؟اما آنچه به راحتی میتوان به آن تکیه کرد،این است که بهکارگیری این شیوه در تهران و تمامی استانهای کشور بسیار متداول بود.
اما به طور کلی در اینگونه طراحیهای خاص که میتوان آن را طراحیهای«ناب»هم نامید،چون همهء آن قید و بندهای شیوهء طراحی اعم از استاد و شاگردی و یا موازین زیباشناسی و یا مقید بودن به خطکشیهای نشریات رسمی و یا شیوههای قابل قبول عرفی در طراحی چاپ و نشز از آن برداشته شده است،آنچه مطرح میشود از نظر محتوایی متکی بر چکیده افکار مبارزاتی مردم است و در جناح مخالف سلطهپذیری به صورت بیانگر افکار مبارزاتی مردم درمیآید و طراح کوشش میکند عصاره شعارهای آنها را در طرح بگنجاند؛اگرچه خود نتواند آن خواستها را توضیح بدهد.
برای مثال ما اگر کارهای کارتونیستهایی چون پت اولیفانت Pat Oliphant ،هربرت بلوک(هربلوک) Herbloeck و مکنلی Macnelly سه تن از مشهورترین کارتونیستهای نشریات سیاسی آمریکا و نیز آثار«پلانتو Plantu »در لوموند فرانسه در آن دوره را با این طرحها مقایسه کنیم،در خواهیم یافت که گرچه طراحیهای این افراد از نظر تکنیکی با اینگونه آثار قابل مقایسه نیست،اما آنها هم کوشش میکنند همان معضلاتی را مطرح کنند که در طرحهای ساده و ابتدایی خودجوش دوره انقلاب اسلامی آمده."