چکیده:
از رشد عقلانی رسیده باشند،چه آنکه بشریت به هر درجهای از رشد عقلانی وقوف یافته باشد،امامان علیهم السلام در هر زمانی از حد عقول و اندیشههای بشری بالاترند و این نیاز دائم بشریت را به امامان علیهم السلام باز مینماید.ازاینرو باید شناخت امامان علیهم السلام،حقیقی بوده و ناظر به ابعاد وجودی آنها باشد.این معرفت،نه کمتر از شأن آنها رواست و نه بالاتر از حدی که خود آنان آن حد را برای خود تعریف نمودهاند. قرار دادن امامان علیهم السلام در حد الوهیت،از مصادیق قول زور و لغو است و از مصادیق شنیدن سخنان کذب است.آنان از جنس بشرند؛بشری به کمال رسیده،اسوه و الگو. در نوع شناختهای رایج،انحرافات سترگی وجود دارد و دربارهی آنان غلو شده است.این مسأله بهطور تفصیلی،با تکیه بر آموزههای کلام الهی و کلمات نورانی خود آن بزرگان علیهم السلام،مورد بررسی قرار گرفته است.در این جستار پیشینهی غلو در تاریخ و پیدایش آن در امت اسلامی،مورد بررسی قرار گرفته است،بازداشت از غلو در آیات و روایات به بحث گذاشته شده است و خطر اینگونه افکار به دقت مورد تحلیل واقع شده است.همچنین مسألهی تفویض خلق و رزق به آنان بررسی گردیده و مفاهیم گوناگون تفویض بررسی شده و در نهایت به نتیجهگیری از بحث پرداخته شده است.امامت،رهبری جامع انسانیت و معیار تحقق غایات و فلسفههای آفرینش است.این شأن اختصاص به انسانهایی یافته که در دریای عبودیت مستغرقاند و خلوص و صفا و پاکی و طهارتشان آنها را مستعد عنایات ویژهی الهی نموده است.این عظمت و و الایی نمیتواند بهانهای در دست پیروان جاهلی باشد که آنان را از حد عبودیت و ذوب بودن در ذات الهی خارج نماید.این نوشتار درصدد آن است که اغراق و مبالغه دربارهی امامان علیهم السلام را تحلیل نموده و نقش مخرب این مبالغهها را باز گوید. در بخشی از نوشتار آمده است که آنان در سنگر هدایت و راهنمایی بشریت قرار دارند و همواره بشریت به وجود آنان نیازمند است،هرچند به درجاتی
خلاصه ماشینی:
"در کتاب مناقب است که محمد بن احمد بن شاذان از امام صادق علیه السلام از پدرانش از علی علیه السلام و ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل فرموده است که پیامبر به علی علیهم السلام فرمودند:ای علی،داستان تو در امت من،مانند داستان عیسی پسر مریم است،که قومش به سه فرقه تقسیم شدند،فرقهای مؤمن بودند که حواریون هستند،و فرقهای دشمنش که یهودند،و فرقهای هم در حقش غلو کردند و از ایمان خارج شدند،و همانا امت من دربارهی تو سه فرقه میشوند،فرقهای شیعهات میباشند که به حق،مؤمنانند و فرقهای دشمنت هستند و آنها کسانی که دربارهات شک میکنند و فرقهای هم دربارهات غلو میکنند و آنها انکار پیشهگانند و تو ای علی و شیعیانت و دوستداران شیعهات در بهشت هستید و دشمنت و غلوکنندگانت در آتش(مجلسی، 8831 هـ،52،562).
1)شخصیت معنوی و نورانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام به حدی در اوج کمالات قرار دارند که مجرای فیوضات الهی،استوانههای دین و شریعت و معیار راه و نماد حقیقتاند و بر اثر کمالاتی که بدان دست یافتهاند،از ولایتی کلی و معنوی بر جهان برخوردارند که اختیار و سعه و گسترهی این ولایت هم دست خداوند است.
نتیجه نتیجهی کلی این نوشتار این است که امامان شیعه علیهم السلام وسایط فیض الهیاند،معیار راه و نگاهبان شریعتند و در سنگر هدایت بشر قرار دارند و چون میخواهند بشریترا به سوی کمالات معنوی راهنمایی نمایند،از لوازم،ابزارها و امکانات آن باید برخوردار باشند و این ابزار را خداوند در اختیار آنان قرار میدهد،اما هرگز این مسأله باعث نمیگردد که آنها را در عرض خداوند قرار داد و یا اینکه بالاتر از حدی که(البته بسیار در اوج است)آنها را فراتر برد."